Σχολιάζει ο Έπαρχος Άνδρου Ιωάννης Μαλταμπές
Η Διοικητική Μεταρρύθμιση αποτελεί πλέον αναγκαία εξέλιξη για την εύρυθμη διοίκηση του κράτους. Η Ελλάδα είναι πια ώριμη να κάνει το αποφασιστικό βήμα του συνολικού επανασχεδιασμού και της αναδιοργάνωσης του κράτους. Είναι επιτακτική ανάγκη το πολιτικό μας σύστημα και οι κοινωνικές μας δυνάμεις να απελευθερωθούν δυναμικά από τη συγκεντρωτική, γραφειοκρατική, πελατειακή και μη αποτελεσματική κεντρική διοίκηση που έχει οδηγήσει σε μαρασμό το μέγιστο τμήμα του ελληνικού χώρου και πληθυσμού.
Το ζήτημα της ορθής, αποκεντρωμένης και αποτελεσματικής λειτουργίας της Αυτοδιοίκησης είναι ζήτημα δημοκρατίας, ανάπτυξης, κοινωνικό, εθνικό. Η διατήρηση ζωντανής της δυσπρόσιτης και νησιωτικής ελληνικής περιφέρειας είναι αδήριτη εθνική ανάγκη προστασίας του εθνικού χώρου. Για να έχει ελπίδες να συμβεί αυτό πρέπει οι μειονεκτούσες αυτές περιοχές να στηρίζονται αναπτυξιακά σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα στο πλαίσιο ενός πλήρους συστήματος σύγχρονης αυτοδιοίκησης μέχρι και τον τελευταίο θύλακα της επικράτειας.
Βασικές προϋποθέσεις για να μπορέσει να εξυπηρετηθεί αυτός ο στόχος, είναι η αναβάθμιση του θεσμού των αιρετών οργάνων, η οικονομική αυτοτέλεια, η αποδέσμευση από το ασφυκτικό γραφειοκρατικό και αναχρονιστικό κεντρικό κράτος, η ενίσχυση του δημοκρατικού προγραμματισμού, των άμεσων συμμετοχικών διαδικασιών που επιτρέπουν να διαμορφώνουμε συνειδήσεις και ενεργούς πολίτες.
Δύο είναι τα επίπεδα της Αυτοδιοίκησης που πρέπει να διαμορφωθούν:
Η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση ως μετεξέλιξη της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, με αιρετό Περιφερειάρχη και Περιφερειακό Συμβούλιο που θα σχεδιάζει, θα προγραμματίζει και θα υλοποιεί περιφερειακές αναπτυξιακές πολιτικές καθώς και την περιφερειακή εξειδίκευση των εθνικών πολιτικών, με εξασφαλισμένους τους αναγκαίους οικονομικούς πόρους και δυνατότητες αυτόνομης χάραξης και εφαρμογής πολιτικών για την προσέλκυση επενδύσεων και περιφερειακή ανάπτυξη.
Ισχυροί και αυτόνομοι Δήμοι, με ενισχυμένες αρμοδιότητες και ανεξάρτητη οικονομική διαχείριση. Σε επίπεδο μάλιστα μεγάλων Δήμων προτείνεται η Μητροπολιτική Διακυβέρνηση που θα ασχολείται κυρίως με τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό, την οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική πολιτική, το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής, τη διαχείριση των απορριμμάτων, τις μεταφορές και τις τεχνικές υποδομές, το κυκλοφοριακό, αλλά και την πολιτική προστασία και ασφάλεια.
Οι νέοι Δήμοι θα πρέπει να συγκροτηθούν έτσι ώστε να εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητα, τις δυνατότητες παροχής ικανοποιητικών υπηρεσιών και αναπτυξιακών παρεμβάσεων, την ανταγωνιστικότητά τους, την προστασία του αστικού, αγροτικού και φυσικού περιβάλλοντος, την ισόρροπη ανάπτυξη και τελικά το κυρίως αιτούμενο τη συγκράτηση του πληθυσμού στην ύπαιθρο.
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα και αποτελεσματικότητα των νέων μορφών Αυτοδιοίκησης είναι η οικονομική αυτονομία για το σχεδιασμό και την εκτέλεση των έργων, για τις λειτουργικές δαπάνες του Δήμου, για τα αναπτυξιακά προγράμματα καθώς και η στελέχωση των υπηρεσιών, η οποία βασικά θα προκύψει από τους υπαλλήλους των Δήμων που θα συνενωθούν αλλά και με την πρόληψη εξειδικευμένων ειδικοτήτων που θα συμβάλλουν στη γενικότερη δυναμική για την αναπτυξιακή πορεία των νέων ισχυρών Δήμων.
Όσον αφορά στη νησιωτική Ελλάδα το μοντέλο νησί και Δήμος είναι το μόνο που μπορεί να στηρίξει την ανάπτυξη των νησιών μας ενώ ως προς την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση η εκπροσώπηση στο περιφερειακό συμβούλιο πρέπει να είναι αναλογική του πληθυσμού του νησιού.
Όμως για να πετύχει το εγχείρημα της Διοικητικής Μεταρρύθμισης πρέπει να αποσαφηνισθούν οι αρμοδιότητες και υπηρεσίες οι οποίες θα αποκεντρωθούν στην Περιφερειακή και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Βεβαίως δεν μπορούμε να μιλάμε για βιώσιμη τοπική αυτοδιοίκηση αν δεν αντιμετωπιστούν τα πιεστικά οικονομικά προβλήματα.
Η αποκέντρωση ενεργοποιεί τις εσωτερικές δυνάμεις σε κάθε τοπική κοινωνία και πυροδοτεί τη δημιουργικότητά της μέσα από διαδικασίες πραγματικής κοινωνικής συναίνεσης. Αποτελεί παράγοντα ανανέωσης της πολιτικής τάξης της χώρας, αφού εκεί πρώτα δοκιμάζονται οι ικανότητες, η αποτελεσματικότητα και η ηθική όλων εκείνων οι οποίοι θα ήθελαν αργότερα να μεταπηδήσουν, μετά από μια περίοδο επιτυχούς προσφοράς, στο κεντρικό πολιτικό σύστημα.Σε ένα σύγχρονο λοιπόν αποκεντρωμένο κράτος όλες οι διαχειριστικές και εκτελεστικές αρμοδιότητες, καθώς και οι τοπικού χαρακτήρα πολιτικές αποφάσεις δεν λαμβάνονται και δεν ασκούνται πλέον από τα υπουργεία και τους κεντρικούς φορείς, αλλά από τους Δήμους και τις Περιφέρειες. Συγκεκριμένα, το κεντρικό κράτος διατηρεί το σχεδιασμό, την εποπτεία, τον έλεγχο, την αξιολόγηση και τη διοικητική και οικονομική υποστήριξη, και αποκεντρώνει την εφαρμογή και τη διαχείριση της δημόσιας παιδείας, της υγείας, της αγροτικής και βιομηχανικής ανάπτυξης, της προστασίας του περιβάλλοντος, του τουρισμού, της διαχείρισης ευρωπαϊκών προγραμμάτων, των κοινωνικών υπηρεσιών, της αγοράς εργασίας, της απασχόλησης κ.λπ., που πλέον αποτελούν αποκλειστική ευθύνη της αυτοδιοίκησης.
