Έχω την τύχη να δημιουργώ ανεπηρέαστη
Η σχέση Αρχιτέκτονα και Πολιτικού Μηχανικού είναι μια σχέση αλληλεξάρτησης.
Ο Αρχιτέκτων ουσιαστικά πραγματεύεται την αισθητική.
Τι σημαίνει αρχιτέκτονας μηχανικός στην πιο «κακοποιημένη» πόλη, την Αθήνα, όπου υπάρχουν κτήρια Τσίλερ, Πικιώνη και άλλων δημιουργών;
Στην αυγή του 21ου αιώνα το πολεοδομικό συγκρότημα της πρωτεύουσάς μας πολύ λίγο θυμίζει την παλαιά ευρωκεντρική Αθήνα με τα όμορφα νεοκλασσικά κτίρια, τις γραφικές γειτονιές και τις αστικές κηπουπόλεις.
Η Αθήνα του ’50 και του ’60 έχει έλλειψη πρασίνου, έχει την επονομαζόμενη «γκριζόλευκη ανωνυμία» των πολυκατοικιών και την αμήχανη μορφή των ελάχιστων ψηλών της κτιρίων. Είναι μια σύγχρονη μεγαλούπολη ξαναχτισμένη πάνω στον παλιό της ιστό η οποία επεκτείνεται ασχεδίαστα. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια, ότι ανάμεσα σε αυτά δεν υπάρχουν και ωραία κτίρια. Συγκεκριμένα σε όλη την Αθήνα έχουμε σήμερα καταγεγραμμένα πάνω από 10.500 κτίρια, από το 1830 ως τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, που στέκουν ακόμη, εκπροσωπώντας διάφορες τυπολογίες και αισθητικές σχολές. Είναι αυτό που θα λέγαμε η ανεπίσημη αρχιτεκτονική κληρονομιά της πρωτεύουσας μας.
Για εμένα ήταν και είναι μεγάλη πρόκληση να σχεδιάζω για την Αθήνα και όπως κάθε δημιουργός έτσι και εγώ αναζητώ το νέο και το πρωτοποριακό ισχυροποιώντας την ελληνικότητα των μορφών μας, χωρίς όμως φανερούς συσχετισμούς, αλλά μεθερμηνεύοντας στοιχεία της αρχιτεκτονικής μας παράδοσης σε μια νέα εποχή.
Η γυναικεία «ματιά» σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο; η μήπως το «ανδροκρατούμενος» είναι μύθος;
Το ανδροκρατούμενο κοινωνικό μας σύστημα και οι καλά εδραιωμένες συνθήκες του επαγγέλματός μας δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια στην γυναίκα να συμμετέχει. Η ανισότητα στις ευκαιρίες των γυναικών στο επάγγελμα δεν είναι μύθος.
Όμως θα πρέπει να σημειώσω για την ιστορία, ότι η πορεία των γυναικών στην αρχιτεκτονική ξεκινάει από το 1869 με τις Harriet Beecher Stowe και Catherine Beecher και φτάνει μέχρι τις ημέρες μας που μια από τις μεγαλύτερες αρχιτέκτονες των καιρών μας είναι η Zaha Hadid (η πρώτη γυναίκα που το 2004 κέρδισε το βραβείο”Pritzker Price” και μετά από αυτήν το 2010 ακολούθησε και η Kazuyo Sejima).
Σε προσωπικό επίπεδο, η αλήθεια είναι ότι δεν έχω νιώσει ποτέ κάτι τέτοιο στην δουλειά μου, όμως δυστυχώς γνωρίζω ότι αυτό ισχύει σε μεγάλο ποσοστό στον χώρο μας.
Πως επιτυχαίνει η συνεργασία αρχιτέκτονα – πολιτικού μηχανικού; Είναι θέμα χημείας η οικονομίας του πελάτη;
Η αρχιτεκτονική εμπεριέχει αισθητική, λειτουργικότητα, ασφάλεια και πολλά ακόμα. Δεν αφορά μόνο ειδικά κτίρια αλλά όλα τα κτίρια, κατά τον ίδιο τρόπο και στατική μελέτη δεν κάνουμε μόνο σε πολύπλοκες κατασκευές αλλά και σε μικρότερου μεγέθους.
Η σχέση Αρχιτέκτονα και Πολιτικού Μηχανικού είναι μια σχέση αλληλεξάρτησης.
Σίγουρα πρέπει να υπάρχει χημεία μεταξύ των συνεργατών για να επιτευχτεί το βέλτιστο αποτέλεσμα. Η οικονομία του πελάτη παίζει μεγάλο ρόλο στο έργο. Τον κύριο λόγο σε αυτήν θα έλεγα πως έχει ο Αρχιτέκτονας με τις επιλογές του από το πρωταρχικό στάδιο του έργου μέχρι και την ολοκλήρωσή του.
Η σύγχρονη αισθητική και δόμηση σε συνάρτηση με την οικονομική κρίση.
Ο Αρχιτέκτων ουσιαστικά πραγματεύεται την αισθητική. Η αισθητική αποτελεί κλάδο της φιλοσοφίας και γενικά μελετά νέους τρόπους να βλέπουμε και να αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο. Έχει να κάνει με τη μελέτη των αξιών και της προτίμησης. Είναι ένας κριτικός αντικατοπτρισμός της τέχνης, του πολιτισμού και της φύσης.
Τα αποτελέσματα της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και οι επιδράσεις της στην έννοια της Αρχιτεκτονικής γενικότερα αλλά και ειδικότερα στο πεδίο της επαγγελματικής δραστηριότητας του Αρχιτέκτονα Μηχανικού, είναι καθοριστικά και κυρίως αρνητικά.
Στην Ελλάδα της κρίσης, η οικοδομική δραστηριότητα παρουσιάζει μεγάλη κάμψη ως προς τις νέες κατασκευές, αλλά μπορούν πάντα να ξαναχτισθούν/ανακαινιστούν ήδη υφιστάμενα κτίρια.
Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σήμερα υπάρχουν περισσότερες ευκαιρίες σε όλον τον κόσμο, τις οποίες μπορούμε να αξιοποιήσουμε, ακόμη και αν αυτές βρίσκονται έξω από τα σύνορα της χώρας μας.
Η αρχιτεκτονική της Άνδρου. Παλαιοτέρα και νέα κτίσματα. Πως μπορεί να συγκεραστεί η παράδοση με τις σύγχρονες ανάγκες;
Το κύριο χαρακτηριστικό των κατοικιών της Άνδρου είναι πως πρόκειται για μονώροφα ή διώροφα κτίρια που διαθέτουν μεγάλες αυλές με ανεντράδες για σκίαση, αλλά και εξώστες, οι οποίοι στηρίζονται συνήθως σε καμάρες ή κίονες.
Εξωτερικά, τα κτίρια διακοσμούνται με γύψινα πλαίσια στις πόρτες και τα παράθυρα, με τα γνωστά σαρδελώματα, με ασβεστοκονιάματα με χαραγμένες μακρόστενες ταινίες, με σχιστολιθικές προεξοχές στις άκρες των κτιρίων για την προστασία των τοίχων, με πολυκλινείς στέγες από κεραμίδι και με τους κάπασους που είναι οι απολήξεις των καπνοδόχων. Σε πολλά αρχοντικά θα δούμε στην πορτοσιά της εξώπορτας τους και μαρμάρινες ή από σχιστόπλακα, κτητορικές πλάκες – οικόσημα, συνήθως με το όνομα του πρώτου ιδιοκτήτη.
Οι οικίες είναι χτισμένες, ως επί το πλείστον, από ντόπιο σχιστόλιθο πλακοειδούς μορφής με την χρήση της λάσπης για αρμολόγημα.
Την αρχιτεκτονική εικόνα του νησιού κυρίως στην ύπαιθρο συμπληρώνουν οι ψηλοί τετράγωνοι πύργοι των αρχόντων του 17ου-19ου αιώνα, συνήθως με 3 ορόφους όπως και οι περιστεριώνες του νησιού, άλλοτε μοναχικοί και πιο σπάνια μαζί με το σπίτι.
Όπως προανέφερα βασικό χάρισμα για έναν αρχιτέκτονα – δημιουργό να είναι να ψάχνει για νέα στοιχεία στην αρχιτεκτονική και έτσι να προχωράει σύμφωνα με την εποχή του και να εξελίσσεται. Όλα αυτά όμως πρέπει πάντα να γίνονται χωρίς να παραβλέπει την παράδοση της περιοχής αλλά και την εμπειρία όλων αυτών των στοιχείων στο οικοδομείν που έχουν αποδεδειγμένα λειτουργήσει μέχρι σήμερα άριστα.
Καθώς όµως τα θέλω των ανθρώπων αλλάζουν, η τεχνολογία συνεχώς αναπτύσσεται και τα υλικά εξελίσσονται, ο αρχιτέκτονας πρέπει και να προβλέπει αυτές τις αλλαγές και να τις εντάσσει αρμονικά στα έργα του.
Η καλύτερη και η χειρότερη στιγμή της προσωπικής σου “δημιουργίας”.
Ειλικρινά δεν υπάρχει κάτι αρνητικό στο οποίο να μπορώ να αναφερθώ στην μέχρι στιγμής πορεία μου… αντιθέτως θα έλεγα οτι είχα και έχω την τύχη να δημιουργώ ανεπηρέαστη υλοποιώντας το κάθε μου όνειρό σε άριστη συνεργασία με τους πελάτες αλλά και τους συνεργάτες μου.
Η Ελίνα Φολερού ολοκλήρωσε τις σπουδές της στην Αρχιτεκτονική στο Λονδίνο, BSc. (Hons) Architecture, UCL MSc. EDE, όπου εργάστηκε παράλληλα στο αρχιτεκτονικό γραφείου του Λονδίνου DEGW. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα από τις σπουδές τις εργάσθηκε στην εταιρεία AXON, υπεύθυνη για έργα στο Αγράρι της Μυκόνου.
Από το 2002 μέχρι σήμερα διατηρεί δικό της γραφείο και παράλληλα είναι συνεργάτης του Αρχιτεκτονικού γραφείου 1Architects – Δ. Αγιοστρατίτης που δραστηριοποιείται κυρίως σε έργα κατοικιών ανά την Ελλάδα όπως και σε κτίρια γραφείων και ξενοδοχειακά συγκροτήματα κυρίως του εξωτερικού.
Έχει διακριθεί στον παγκόσμιο διαγωνισμό για το “Thailand’s tsunami memorial”. Προσωπικά έργα της έχουν δημοσιευθεί στα αρχιτεκτονικά περιοδικά ΕΚ magazine καθώς και στο Υλη & Κτίριο.
