Η 10η Οκτωβρίου, έχει καθιερωθεί, από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ως «Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας», με στόχο την ανάδειξη της σημασίας της ψυχικής υγείας, ως μέσο βελτίωσης της ποιότητας ζωής, καθώς και την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου πληθυσμού αναφορικά με τις ψυχικές ασθένειες και τους παράγοντες που επιβαρύνουν την ψυχική υγεία.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η βία αποτελεί έναν από τους κυριότερους κοινωνικούς παράγοντες που σχετίζονται αρνητικά με την ψυχική υγεία των ατόμων. Επιπλέον, ένα ιδιαίτερα επιβαρυντικό είδος βίας, για την ψυχική υγεία, θεωρείται η ενδο-οικογενειακή βία με θύματά της να είναι κυρίως οι γυναίκες και τα παιδιά τους. Πρόκειται για τη λεκτική, ψυχολογική/ συναισθηματική, σωματική, σεξουαλική ή/και οικονομική κακοποίηση που ασκείται μεταξύ πρώην ή νυν συζύγων/συντρόφων ή άλλων μελών μιας οικογένειας.
Οι συνέπειες της ενδο-οικογενειακής βίας μπορεί να είναι σωματικές, ψυχολογικές, κοινωνικές και οικονομικές και θεωρείται πλέον δεδομένο ότι προκαλούν πολύπλευρο πλήγμα στην ποιότητα ζωής των γυναικών. Αναφορικά με τις επιπτώσεις της στην ψυχική υγεία των γυναικών, φαίνεται ότι αυτές επιδρούν αρνητικά τόσο σε συναισθηματικό όσο και σε γνωσιακό επίπεδο. Η μειωμένη αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση, το αίσθημα ντροπής και ενοχής, η αμφιβολία και η ανασφάλεια, η καταθλιπτική διάθεση και οι εκδηλώσεις φόβου και άγχους είναι μόνο μερικές από τις κυριότερες επιπτώσεις της ενδο-οικογενειακή βίας στην ψυχική υγεία των γυναικών. Οι γυναίκες επιζώσες έμφυλης και ενδο-οικογενειακής βίας διακατέχονται συνήθως απο μια έντονη αίσθηση κινδύνου, καθώς και από έντονες και επίμονες μνήμες ή εικόνες από τη βίαιη κατάσταση που έζησαν, ενώ είναι πιθανό να έχουν μια μόνιμη στάση ψυχικής ετοιμότητας, φοβούμενες ότι κάτι κακό θα συμβεί. Παράλληλα, συχνά, επιρρίπτουν στον εαυτό τους την ευθύνη για τη βίαιη συμπεριφορά που βιώνουν και προσπαθούν να βελτιώσουν τη δική τους στάση και συμπεριφορά απέναντι στον δράστη. Επίσης, είναι πιθανό να αισθάνονται ότι οι καταστάσεις που βιώνουν συμβαίνουν μόνο σε εκείνες, γεγονός το οποίο ενισχύει την υποτιμητική εικόνα που διατηρούν για τον εαυτό τους, δημιουργώντας συγχρόνως ένα αίσθημα ντροπής, αβοηθησίας και μοναξιάς που πολλές φορές έχει ως συνέπεια την κοινωνική τους απομόνωση.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η βία σε όποιο είδος και μορφή και αν εμφανίζεται, έχει σοβαρές συνέπειες, τόσο στη σωματική όσο και στην ψυχική υγεία των γυναικών. Η ανοχή και η σιωπή απέναντι στη βία το μόνο που κάνουν είναι να συντηρούν το συγκεκριμένο φαινόμενο, με αποτέλεσμα η ζωή της γυναίκας να καταλήγει έρμαιο στα χέρια του δράστη, υπονομεύοντας την αυτοεκτίμηση, την αυτονομία και την ικανότητά της να σκέφτεται και να ενεργεί ανεξάρτητα. Κάθε γυναίκα που βιώνει οποιαδήποτε μορφή βίας είναι σημαντικό να ενθαρρύνεται να βρει τη δύναμη να αναζητήσει βοήθεια, να αναγνωρίσει ότι δεν είναι μόνη και σε καμία περίπτωση δεν ευθύνεται για τη βίαιη συμπεριφορά που δέχεται. Με την κατάλληλη υποστήριξη σε κοινωνικό, ψυχολογικό και νομικό επίπεδο, η γυναίκα μπορεί να «σπάσει τη σιωπή» της, να βγει από την κακοποιητική κατάσταση που βιώνει και σταδιακά να επανακτήσει την αυτοπεποίθησή της, να θέσει νέους στόχους και να δημιουργήσει τη ζωή που πραγματικά επιθυμεί και της αξίζει.
Για όλες τις γυναίκες που βιώνουν κακοποιητικές συμπεριφορές υπάρχουν πανελλαδικά δομές στήριξης (44 Συμβουλευτικά Κέντρα, 19 Ξενώνες Φιλοξενίας, Τηλεφωνική Γραμμή SOS 15900) που στοχεύουν στην προσωπική, κοινωνική και εργασιακή ενδυνάμωσή τους. Σε τοπικό επίπεδο, κάθε γυναίκα που χρειάζεται υποστήριξη για περιστατικά ενδο-οικογενειακής ή/και έμφυλης βίας, μπορεί να επικοινωνήσει με το Συμβουλευτικό Κέντρο Σύρου του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ). Οι υπηρεσίες του Συμβουλευτικού Κέντρου Σύρου είναι δωρεάν και τα στελέχη του παρέχουν πληροφόρηση, κοινωνική, ψυχολογική, εργασιακή και νομική στήριξη σε ενήλικες γυναίκες θύματα έμφυλης βίας ή/και πολλαπλών διακρίσεων, με πλήρη σεβασμό στην προστασία των προσωπικών τους δεδομένων και την τήρηση του απορρήτου της συμβουλευτικής διαδικασίας.
Στοιχεία επικοινωνίας Συμβουλευτικού Κέντρου Σύρου Διεύθυνση: Φολεγάνδρου 2, 84100 Ερμούπολη, Σύρος Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή, 08:00-16:00 Τηλέφωνο: 22810 76496 E-mail: ermoupoli@isotita.gr