49 ΕΥΧΕΣ…
Της Μιρέλλας Στάμου
Ψυχολόγου – Συντονίστριας ΒΣΣ Δήμου Άνδρου
Αυτές τις γιορτινές ημέρες που πλησιάζουν, τις γεμάτες με έντονα χρώματα, μουσικές, χαρούμενες φωνές και υπέρλαμπρους στολισμούς που κάνουν τη νύχτα – μέρα, ίσως θα έπρεπε όλοι μας να γίνουμε περισσότερο παρατηρητικοί, μήπως πίσω από το εορταστικό αυτό κλίμα και τα εκτυφλωτικά φώτα των δρόμων, καταφέρουμε να διακρίνουμε τις «κλειστές» πόρτες των «μοναχικών» συνανθρώπων μας και την ανάγκη τους για ανθρώπινη επαφή και επικοινωνία.
Τα Χριστούγεννα περισσότερο από κάθε άλλη γιορτή συνιστούν μια γιορτή «αγάπης και προσφοράς» και μια κατεξοχήν «οικογενειακή» γιορτή. Πρόκειται για μια γιορτή του σπιτιού, η οποία φέρνει κοντά τα μέλη των οικογενειών γύρω από γιορτινά τραπέζια φορτωμένα με κάθε λογής εδέσματα, όπου η καλή διάθεση και η χαρά της επαφής ανακατεύονται με τις χριστουγεννιάτικες μυρωδιές, πασπαλίζοντας τις στιγμές με χρυσόσκονη και δίνοντας στα Χριστούγεννα μια διάσταση μαγική!
Υπάρχουν όμως και άνθρωποι για τους οποίους τα Χριστούγεννα αποτελούν μια οδυνηρή περίοδο πνιγμένη στη θλίψη και τη μοναξιά. Άνθρωποι που διαβιούν μόνοι, επειδή οι συγκυρίες της ζωής τους μπορεί να τους το επέβαλλαν χωρίς περιθώρια επιλογής. Η μοναξιά δεν κάνει διακρίσεις! Δεν κοιτάει κοινωνική θέση ή οικονομική κατάσταση! Η απογοήτευση της πόρτας ή του τηλεφώνου που δεν χτυπάει για να δώσει ένα κίνητρο ύπαρξης στα μοναχικά άτομα, ότι κάπου ανήκουν ή κάποιος ενδιαφέρεται γι’ αυτά, τα βυθίζει ακόμη περισσότερο στην κατάθλιψη…
Η φτώχεια και η αναπηρία έρχονται να προστεθούν επιπλέον στο ήδη βαρύ φορτίο της μοναξιάς των εορτών. Αγαθά που θεωρούνται αυτονόητα για την υλοποίηση των καθιερωμένων χριστουγεννιάτικων αναγκών των περισσότερων νοικοκυριών, για κάποια σπίτια συνιστούν πολυτέλεια και κρίνονται απαγορευτικά λόγω οικονομικής στενότητας. Σε συνδυασμό με τη διαμορφωμένη προσδοκία σαν κοινωνία ότι τα Χριστούγεννα πρέπει να είναι όλα υπέροχα, μαγικά και άφθονα, ενισχύεται ακόμη περισσότερο το μεγάλο ψυχικό φορτίο ανταπόκρισης στο όνειρο, που μην έχοντας δυνατότητα προσέγγισης, ενδυναμώνει τα συναισθήματα άγχους για το ανέφικτο, απογοήτευσης και απελπισίας.
Έρευνες έχουν δείξει ότι κατά την περίοδο των Χριστουγέννων, αλλά και το χρονικό διάστημα που προηγείται αυτών, παρατηρείται μία ραγδαία αύξηση των καταθλιπτικών επεισοδίων αλλά και της συχνότητας των αυτοκτονικών ιδεασμών στα μοναχικά άτομα και δη στα ηλικιωμένα. Εξωτερικές συνθήκες που διαφοροποιούν την καθημερινότητα των ατόμων, όπως οι εορτές με την ατμόσφαιρα ευφορίας που επιβάλλουν, θεωρούνται υπεύθυνες για την ενίσχυση των αρνητικών συναισθημάτων στα μοναχικά άτομα, καθώς βιώνονται από αυτά ως ένα ψυχοπιεστικό γεγονός που λόγω της κατάστασής τους δυσκολεύονται να διαχειριστούν.
Όπως είθισται να γίνεται κάθε χρόνο τέτοιες ημέρες, διάφοροι κοινωνικοί φορείς του νησιού χορήγησαν τρόφιμα με στόχο την παροχή επισιτιστικής βοήθειας σε κατοίκους της Άνδρου που χρήζουν ανάγκης. Η Άνδρος γενικά ως νησί ανταποκρίνεται σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό στην κάλυψη των επισιτιστικών αναγκών που προκύπτουν με άμεση τη συνδρομή πολλών φορέων σε αυτή (Εμπειρίκειο Γηροκομείο, Δήμος και Επαρχείο Άνδρου, Φιλανθρωπικοί Σύλλογοι, χορηγίες πολιτών). Η υπηρεσία του Βοήθεια στο Σπίτι, έχοντας σχεδόν 18 έτη παρουσίας στο νησί και γνωρίζοντας σε μεγάλο βαθμό το μέγεθος της ανάγκης για ενίσχυση πολλών συμπολιτών μας (μοναχικών, ΑΜΕΑ, ηλικιωμένων με πενιχρά ή και καθόλου εισοδήματα), πραγματοποίησε και φέτος τη διανομή των αγαθών σε άτομα χρήζοντα βοήθειαςσε όλο το εύρος του νησιού.
Σαράντα εννέα (49) πόρτες άνοιξαν! Σκυθρωπά και κουρασμένα από τις δυσκολίες της ζωής πρόσωπα χαμογέλασαν! Σπίτια με περιορισμένες ανέσεις και υλικά αγαθά μας υποδέχτηκαν γεμάτα ευχές! Ευχές εγκάρδιες, αληθινές, γεμάτες αξιοπρέπεια και υπερηφάνεια! Όχι τόσο για την κίνηση της προσφοράς, όσο για τη σκέψη ότι κάποιος θυμήθηκε την ύπαρξή τους αυτές τις μέρες, τους χτύπησε την πόρτα δίνοντάς τους κάτι, που ίσως στο μυαλό τους να μην αξιολογείται τόσο ψηλά όσο η ίδια η ανθρώπινη παρουσία και η αίσθηση της μέριμνας προς αυτούς. Άλλωστε οι άνθρωποι είναι από τη φύση τους κοινωνικά όντα. Πέραν της κάλυψης μέρους των βασικών βιολογικών αναγκών τους υπάρχει και η πτυχή της συναισθηματικής πληρότητας, που είναι εξίσου σημαντική για την ανθρώπινη φύση. Και αυτή επιτυγχάνεται μέσω της επαφής και της επικοινωνίας.
Γι’ αυτό λοιπόν αυτές τις ιδιαίτερα φορτισμένες συναισθηματικά ημέρες που διανύουμε, ας αναλογιστούμε την ανάγκη όλων των ανθρώπων για αγάπη και ζεστασιά! Ας κάνουμε λίγο χώρο στα φορτωμένα λόγω κοινωνικών υποχρεώσεων προγράμματα όλων μας τις γιορτές για ένα χτύπημα στη γειτονική πόρτα, στο μοναχικό ή ανήμπορο ή οικονομικά ασθενή συνάνθρωπό μας! Ας εκπαιδευτούμε όλοι σε μία νέα πραγματικότητα που το ενδιαφέρον μας δε θα περιορίζεται μόνο σε ό,τι αφορά τη ζωή, το σπίτι και τους οικείους μας! Ας γίνει κατανοητό ότι η μαγεία των Χριστουγέννων δε βρίσκεται μόνο στα υπέροχα χριστουγεννιάτικα στολίδια, τα πολύχρωμα φώτα, τα εντυπωσιακά γλυκίσματα των ημερών και τα δώρα κάτω από τα κατάφωτα χριστουγεννιάτικα δέντρα. Η μαγεία των Χριστουγέννων αφορά κάτι βαθύτερο που έχει να κάνει με την αγάπη, τη δοτικότητα και την ενσυναίσθηση, να μπορεί κανείς δηλαδή να συναισθάνεται τη θέση του άλλου και να νιώθει τις ανάγκες του σαν να ήταν δικές του. Αν εκπαιδευτούμε στην ενσυναίσθηση, τότε σίγουρα η μοναξιά, η ανέχεια και η θλίψη κάποιων συνανθρώπων μας θα περιοριστεί σημαντικά.
Ας προτρέψουμε λοιπόν φέτος τα παιδιά μας να βγουν να πουν τα κάλαντα και σε εκείνα τα σπίτια που ίσως να μην πάρουν «στρίνα» ή γλυκά για κέρασμα, αλλά θα εισπράξουν όλη εκείνη τη θετική ενέργεια από τη χαρά που θα προσφέρουν σε κάποιο άνθρωπο που δεν περίμενε κανένας να τον θυμηθεί! Ας γίνει καθένας από εμάς ένας Άγιος Βασίλης που θα προσφέρει αγάπη και φροντίδα σε κάποιον συνάνθρωπό μας που μπορεί να υποφέρει δίπλα μας!
Αυτές τις γιορτινές ημέρες που φωτίζουμε κάθε βράδυ τα δέντρα και τα μπαλκόνια των σπιτιών μας, ας μην αφήσουμε «σβηστές» τις καρδιές των συνανθρώπων που έχουν την ανάγκη μας!
Ίσως αυτό να είναι τελικά το πραγματικό νόημα των Χριστουγέννων…
Ολόθερμες Ευχές
για Γιορτές με περισσότερη αγάπη και λιγότερη μοναξιά!
Μιρέλλα Στάμου
(Ψυχολόγος – Συντονίστρια ΒΣΣ Δήμου Άνδρου)
