“Και στης ζωής τους πιο βαρείς χειμώνες Αλκυονίδες μέρες καρτερούν”
Γ. Δροσίνης
Απο το Γαύριο στο Μπατσί, το Κόρθι και την Χώρα ο ζωγράφος Μιχάλης Τζανουλίνος μας ταξιδεύει στις Αλκυονίδες μέρες του νησιού της Άνδρου, εν αναμονή της άνοιξης, που όπως όλα δείχνουν με την κλιματική αλλαγή δεν φαίνεται να αργεί…Έκτός κι αν ο Φλεβάρης φλεβίσει κι ο Μάρτης έρθει γδάρτης…
Οι Αλκυονίδες μέρες είναι ονομασία με αρχαιοελληνική προέλευση. Είναι εκείνες οι μέρες του χειμώνα κατά τις οποίες επικρατεί καλός καιρός με έντονη ηλιοφάνεια, χωρίς σύννεφα και ανέμους και κάποιες φορές με υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες.
Η Αλκυόνη, σύμφωνα με την παράδοση, είναι ένα πανέμορφο Θαλασσοπούλι με μακρί και δυνατό ράμφος για να μπορεί να πιάνει την τροφή της. Έχει μπλέ χρώμα στο κεφάλι και στη πλάτη, λεύκο χρώμα στο λαιμό της και πορτοκαλοκόκκινο χρώμα από πούπουλα στο στήθος για να ξεχωρίζει από το γαλανόλευκο ουρανό και τη θάλασσα. Η Αλκυόνη συμβολίζει τη γαλήνη, την προστασία και παύει τη θαλασσοταραχή.
Η Αλκυόνη ήταν κόρη του βασιλιά της Θεσσαλίας Αιόλου και της Εναρέτης κατά τον Απολλόδωρο, ή της Αιγιάλης κατά τον ρωμαίο συγγραφέα Ύγινο. Παντρεύτηκε τον Κύηκα, γιο του Εωσφόρου, και έμεινε μαζί του στην Τραχίδα (Φωκίδα), της οποίας ήταν βασιλιάς.
Σύμφωνα με την περιγραφή του μύθου από τον Ψευδο-Απολλόδωρο, ο Κύηκας και η Αλκυόνη παρομοίαζαν ο ένας τον άλλον με τον Δία και την Ήρα, φτάνοντας στο σημείο να υιοθετήσουν τους χαρακτηρισμούς αυτούς ως ονόματα, γεγονός που εξόργισε τους Ολύμπιους Θεούς. Προκειμένου να τιμωρηθεί η ύβρις και η αλαζονεία του ζευγαριού, ο Δίας μεταμόρφωσε τον Κύηκα σε θαλασσοπούλι και την Αλκυόνη στο ομώνυμο θαλάσσιο πτηνό.
Η εκδοχή του μύθου που προσφέρει ο Οβίδιος διαφέρερει από την αρχαία ελληνική παράδοση, καθώς η μεταμόρφωση της Αλκυόνης και του Κύηκα από τους θεούς δεν προκαλείται από οργή, αλλά από οίκτο. Σύμφωνα με τον ρωμαίο ποιητή, ο Κύηκας έφυγε από την Τραχίδα με πλοίο προκειμένου να επισκεφθεί το μαντείο του Απόλλωνα στην Κλάρο- χάνει όμως την ζωή του σε τρικυμία.
Η Γιούνο- η ρωμαϊκή θεότητα αντίστοιχη με την Ήρα- απαντάει σε προσευχές της Αλκυόνης και στέλνει τον Μορφέα, με την μορφή του νεκρού της συζύγου, ως αγγελιαφόρο. Μαθαίνοντας την κατάληξη του Κύηκα και αντικρίζοντας το πτώμα του στην θάλασσα την επόμενη ημέρα, η Αλκυόνη από την απελπισία της ρίχτηκε στην θάλασσα. Το τραγικό αυτό τέλος συγκινεί τους θεούς, οι οποίοι μεταμορφώνουν το ζευγάρι σε αλκυόνες.
