Το απόγευμα της Δευτέρας 5 Αυγούστου 2024 στον Ιερό Ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στα Λάμυρα τελέστηκε πανηγυρικός Εσπερινός μετ´ αρτοκλασίας του πανοσιολογιώτατου αρχιμανδρίτη π. Νικόλαου Ιωαννίδη ιερουργούντος, όστις εκήρυξε τον θείο λόγο μετά του εφημερίου του Ιερού Ναού του Αγίου Νικολάου Μεσαριάς π. Δημοσθένους Μοναχού και του εφημερίου αρχιμ. π. Φιλάρετου Μανταδάκη.
Στο αναλόγιο διηκόνησαν κατανυκτικώ τω τρόπω τα μέλη του Συλλόγου ιεροψαλτών Άνδρου «Η Πανάχραντος» και ο ιεροψάλτης του ναού κ. Κόκκινος Κωνσταντίνος ενώ στην λιτάνευση την ιερά εικόνα μετέφεραν μέλη του τμήματος εθνοφυλακής Άνδρου. Ετιμήθησαν κατά το έθος των τελευταίων ετών οι ιεροψάλτες Βούλγαρης Νικόλαος, Κόκκινος Κωνσταντίνος και Μαρκόπουλος Απόστολος για την προσφορά τους στην τοπική εκκλησία ενώ ο πρόεδρος του συλλόγου ιεροψαλτών «Η Πανάχραντος» κ. Λιοπύρος Κωνσταντίνος ευχαρίστησε για την τιμητική πρόσκληση το εκκλησιαστικό συμβούλιο.
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΥΡΟΥ & ΑΝΔΡΟΥ κ. ΔΩΡΟΘΕΟΥ Β΄
ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΙΜΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΙΕΡΟΨΑΛΤΕΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΛΑΜΥΡΩΝ
Αγαπητοί μου,
« Μουσική έστι τρόπων μίμημα βελτιόνων ή χειρόνων ανθρώπων »
Έτσι χαρακτηρίζει ο “θείος” Πλάτων τους ασχολουμένους με τη μουσική. Το πόσο έχει δίκιο το καταλαβαίνουμε πολύ καλά σήμερα. Δυστυχώς στις ημέρες μας υπάρχει μουσική που εξαγριώνει και καταστρέφει τα ήθη, αλλά ευτυχώς, υπάρχει και εκείνη που εξημερώνει και ανυψώνει στα θεία και ουράνια ύψη τον άνθρωπο. Όσοι καλλιεργούν την δεύτερη είναι οι βελτίονες. Είναι αυτοί που της αφιερώνουν ένα μεγάλο μέρος της ζωής τους και των σημαντικών καθημερινών καθηκόντων τους. Ιδιαίτερα δε όταν αυτή είναι η ιερή μουσική, που πάλι κατά τον Πλάτωνα «ετάχθη υπό θεών τε και νόμων δια την επανόρθωσιν της ψυχής».
Η Μουσική πάντοτε και πανταχού θεωρήθηκε ως η ζωηρότερη έκφραση του θρησκευτικού αισθήματος και επομένως ως η μάλλον ευάρεστος και ευπρόσδεκτος τω Θεώ προσφορά. Χρήση αυτής γίνονταν στις αρχαίες ελληνικές εορτές και πανηγύρεις, καθώς και στις Ιουδαϊκές τελετές από την Εκκλησία της Παλαιάς Διαθήκης.
Το παράδειγμα δόθηκε από τον θεμελιωτή της πίστεως μας κατά την διάρκεια του Μυστικού Δείπνου, ο οποίος επισφραγίσθηκε με ιερά υμνωδία. Και ο ιερός Χρυσόστομος θέλοντας να παραστήσει ότι η βάση για την υμνωδία της Εκκλησίας της Καινής Διαθήκης υπήρξε ο Ιησούς Χριστός, λέγει «Ο Σωτήρ ύμνησεν όπως και ημείς υμνώμεν ομοίως». Oι Απόστολοι, στηριζόμενοι στο παράδειγμα του Κυρίου μας, κατέχουν στην ιστορία της χριστιανικής ψαλμωδίας την πρώτη θέση, αναδειχθέντες μουσουργοί και υμνολόγοι, όπως μαρτυρεί και ο Ευαγγελιστής Λουκάς «Και ήσαν διά παντός εν τω ιερώ αινούντες και ευλογούντες τον Θεόν».
Ο Λούθηρος έλεγε: “Μετά των θηρευόντων την μουσικήν συναναστρέφου αφόβως. Οι κακοί δεν έχουν άσματα”. Και όντως η βυζαντινή, κυρίως, μουσική ημερεύει τον τραχύ και δαμάζει τον ατίθασο άνθρωπο. Με τη βυζαντινή εκκλησιαστική μουσική το κείμενο αγγίζει τα μύχια της ψυχής του ανθρώπου, τον λυτρώνει από την αγωνία του, τον βοηθεί να αποβάλει μικρότητες και κακίες, τον κάνει να μηδενίζει τα εγκόσμια και την ύλη, και τον προάγει πνευματικά, προσφέροντας του τον ιδεαλισμό, την ειρήνη, την ελευθερία και την αγάπη.
Στόχος της βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής είναι η υποβοήθηση του λόγου να διείσδυση στα βάθη της ύπαρξης, δημιουργώντας διάθεση προσευχητική, κατάνυξη και αυτομεμψία, “ψαλμός γάρ και εκ λίθινης καρδίας δάκρυον εκκαλείται”, κατά τον Μέγαν Βασίλειο. Η βυζαντινή μουσική αποτελεί το ένδυμα του λόγου, ο θεολογικός-πατερικός λόγος των εκκλησιαστικών ύμνων, περιβεβλημένος τον ελκυστικό μανδύα της μελωδίας, διεισδύει απαλότερα και πιο ευχάριστα στα βάθη της ανθρώπινης ύπαρξης, φωτίζοντας και ζεσταίνοντας την ψυχή με ένα τρόπο μυστικό. “Το Πνεύμα το Άγιον”, τονίζει σοφά ο Μέγας Βασίλειος, “ανέμειξε με τας αληθείας της πίστεως την τέρψιν της μελωδίας, ώστε να δεχώμεθα χωρίς αντίδρασιν την ωφέλειαν των λόγων, που θα ακούωνται γλυκά και απαλά”.
Με τις σκέψεις αυτές καί στα πλαίσια την ευρύτερης προσπάθειας της καθ΄ ημάς Ιεράς Μητροπόλεως να προσελκύσει νέους ανθρώπους, οι οποίοι, αφού εντρυφήσουν στον θησαυρό που εγκιβωτίζεται στην ζώσα βυζαντινή μουσική παράδοση και κοινωνήσουν το εκκλησιαστικό ήθος και ύφος, θα στελεχώσουν τα μουσικά αναλόγια των Ναών της Άνδρου, παραλαμβάνοντας υπό των παλαιοτέρων θεματοφυλάκων ως ιερά παρακαταθήκη την σκυτάλη της ιεροψαλτικής τέχνης.
Συγχαίρουμε, κατά ταύτα την Εκκλησιαστική Ἐπιτροπή του Ιερού Ναού Μεταμορφώσεως του Σωτἠρος Λαμύρων και τον δραστήριο Πρόεδρό της, Πανοσιολ. Αρχιμ. Φιλάρετο Μανταδάκη για την πρωτοβουλία τους να τιμήσουν τρεις εκλεκτούς Ἐνορίτες, οι οποίοι διηκόνησαν και διακονούν, μέσα στο διάβα του λειτουργικού χρόνου, την λατρεία του Τριαδικού Θεού της Αγάπης, με μία απαράμιλλη μέριμνα και φροντίδα για τα εκκλησιαστικά δρώμενα.
Ο κ. Βούλγαρης Νικόλαος εκ χωρίου Υψηλού διεκρίθη όσον ουδείς άλλος για την σεμνότητα και το ταπεινόν του χαρακτήρος του και υπήρξε πρότυπο γνήσιου εκκλησιαστικού ανδρός τόσο ως εκκλησιαστικός επίτροπος του Ταξιάρχη Υψηλού και ιεροψάλτης τόσο στο Υψηλού όσο και στα Λάμυρα όσο και ως μέλος της τοπικής κοινωνίας.
Ο κ. Κόκκινος Κωνσταντίνος εκ Λαμύρων μετά την συνταξιοδότηση του και την επιστροφή στην πατρώα γη, επεδόθη με έναν πρωτόγνωρο ζήλο στην εκμάθηση της βυζαντινής μουσικής υπό της οποίας ηχμαλωτίσθη δια θείου έρωτος, βαδίζοντας στα χνάρια του αγαπημένου πατρός του κ. Κόκκινου Νικολάου ο οποίος διηκόνησε επί σειρά ετών στο αναλόγιο του ιστορικού Ιερού Ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου Μεσαθουρίου.
Ο κ. Μαρκόπουλος Απόστολος εκ Κωνσταντινουπόλεως, αφού γαλουχήθηκε με τα νάματα της μεγάλης πολίτικης εκκλησιαστικής μουσικής παράδοσης στο πλάι του πολυαγαπημένου δασκάλου του και Άρχοντος Υμνωδού της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας κ. Σαρρή Γεωργίου επεδήμησε στην Άνδρο και τα ξακουστά Λάμυρα, όπου διηκόνησε πλέον των δύο δεκαετιών στο ιερό αναλόγιο των Ιερών Ναών Αγίου Νικολάου Μεσαριάς, Κοιμήσεως Θεοτόκου Χώρας Άνδρου, Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Λαμύρων, Ταξιάρχη Υψηλού και Αγίου Ιωάννου Παλαιοπόλεως και εσχάτως επωμίσθη χρέη αντιπροέδρου και χοράρχη του Συλλόγου ιεροψαλτών Άνδρου «Η Πανάχραντος», και κυρίως την ευθύνη ανάδειξης νέων ιεροψαλτών ως υπεύθυνος της σχολής βυζαντινής μουσικής Άνδρου.
Τους απονέμουμε ολόθυμη την ευλογία μας, και ευχόμαστε ο Κύριος να τους δίνει υγεία και μακροζωία, για να συνεχίσουν επί έτη πολλά να ποτίζουν κάθε Κυριακή τους ορθόδοξους πιστούς με το ζωντανό νερό της αστείρευτης πηγής της υμνολογίας της Εκκλησίας μας.
Πατρικά δε ευχόμεθα ο εν τω Όρει τω Θαβώρ Μεταμορφωθείς Κύριος να μεταμορφώνει και να φωτίζει τη ζωή όλων σας, χαρίζοντάς σας πολυχρόνια υγεία και πλούσια την παρά Κυρίου ευλογία!
† Ο ΣΥΡΟΥ & ΑΝΔΡΟΥ ΔΩΡΟΘΕΟΣ Β΄
