Του Κωνσταντίνου Στρατή
συνταξιούχου Πλοίαρχου
πρώην Καθηγητή Ναυτικών Μαθημάτων.
Στο τέλος του προηγούμενου άρθρου μου αυτής της σειράς σας είχα πει οτι θα εξηγήσω με πολύ απλό τρόπο πώς γίνεται και ένα υποβρύχιο μπορεί να επιπλέει στην επιφάνεια του νερού, ή να βυθίζεται προς τον πυθμένα του νερού, ή να αιωρείται μέσα στο νερό, δηλαδή να μπορεί να έχει και τις τρεις μορφές πλευστότητας ήτοι θετική πλευστότητα ή αρνητική ή ουδέτερη.
1. Θετική έχει όταν πλέει στην επιφάνεια του νερού
2. Αρνητική έχει όταν βυθίζεται προς τον πυθμένα και
3. Ουδέτερη όταν αιωρείται μέσα στο νερό.
Τί εννοούμε όμως όταν μιλάμε για την πλευστότητα ενός πλοίου? Η πλευστότητα είναι η κατάσταση του πλοίου να πλέει στην επιφάνεια της θάλασσας, εάν βυθίζεται προς τον πυθμένα δεν έχει πια πλευστότητα γιατί για κάποια αιτία την έχει χάσει .
Η αρχή της πλευστότητας είναι οτι για ένα δεδομένο βάρος το πλοίο θα πρέπει να βυθισθεί τόσο όσο η άντωση του να γίνει ίση με το βάρος του, γι΄αυτό έγραψα και εξήγησα εκτενώς σε προηγούμενο άρθρο μου. Από τον πιο πάνω ορισμό βγαίνει το συμπέρασμα οτι το πλοίο μπορεί να πλεύσει στην επιφάνεια μόνον όταν μπορεί να εκτοπίσει νερό ίσο με το βάρος του. Δηλαδή με πολύ απλά λόγια όταν η δύναμη του βάρους του πλοίου γίνει πολύ μεγάλη ( εξ αιτίας εισροής νερού από ρήγμα για παράδειγμα) και έτσι η δύναμη του βάρους του γίνει μεγαλύτερη από τη δύναμη της αντώσεως που σπρώχνει το πλοίο κατακόρυφα προς τα πάνω, τότε το πλοίο οπωσδήποτε θα βυθιστεί και θα πάει να καθήσει στο βυθό της θάλασσας και θα παραμείνει αιωνίως εκεί.
Και εξηγώ λίγο πιο θεωρητικά τη πιο πάνω πρόταση.
Ενα πλοίο έχει θετική πλευστότητα και πλέει στην επιφάνεια του νερού όταν το μέσο ειδικό βάρος του είναι μικρότερο από το ειδικό βάρος του νερού. ( Μέσο ειδικό βάρος του πλοίου είναι το πηλίκο του βάρους του δια του όγκου που περικλείεται από το περίβλημά του μέρι το ανώτερο υδατοστεγανό κατάστρωμα.
Το υποβρύχιο λοιπόν έχει την ικανότητα εκ κατασκευής να μεταβάλει το ειδικό του βάρος και να το κάνει είτε μεγαλύτερο από το ειδικό βάρος του νερού οπότε βυθίζεται προς τον πυθμένα, είτε να το κάμει μικρότερο από το ειδικό βάρος του νερού οπότε ανεβαίνει προς την επιφάνεια, είτε να το κάμει ίδιο με το ειδικό βάρος του νερού οπότε αιωρείται μέσα στο νερό σαν ένα μόριο του νερού αφού έχει το ίδιο ειδικό βάρος με το νερό.
Πώς το επιτυγχάνει αυτό? Με την αύξηση ή την ελάττωση του έρματος.
Ενα φορτηγό πλοίο δεν μπορεί να το κάμει αυτό γιατί δεν είναι πλήρως στεγανό οπως το υποβρύχιο και αν βυθιστεί μέχρι το ανώτερο υδατοστεγανό κατάστρωμα τότε θα δημιουργηθεί εισροή νερού απόι διάφορα ανοίγματα πόρτες, φινιστρίνια κλπ θα αυξηθεί το ειδικό του βάρος [άνω από το ειδικό βάρος του νερού με συνέπεια να βυθιστεί.
Εχουμε δύο περιπτώσεις βυθίσεως , ο μη γένοιτο των πλοίων, είτε από έλλειψη πλευστότητας ( βλέπε ΤΙΤΑΝΙΚΟΣ) είτε από έλλειψη ευστάθειας. Η βύθιση εξ αιτίας έλλειψης ευστάθειας επιφέρει ταχύτατη ανατροπή του πλοίου και συνέπεια αυτής τη ταχύτατη βύθισή του. Η βύθιση εξ αιτίας ελλείψεως πλευστότητας είναι πιο αργή και δίνει πολλές φορές τον απαραίτητο χρόνο εγκατάλειψης του πλοίου από τους επιβαίνοντας.
Συνεχίζεται…
Κ. Σ.