«Στα Κυκλαδονήσια Η ΑΙΣΘΗΣΗ ΣΤΟ ΦΩΣ Στιχουργεί» το βιβλίο του Μανώλη Γλέζου κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Gutenberg.
«Σε παρέσυρε ο τίτλος, Αγαπητέ αναγνώστη. Να ξεφύγεις ήθελες με μια εκδρομή στα Κυκλαδονήσια κι ήρθες ανίδεος για την τρικυμία που σε βρήκε. Λαχταρούσες οράματα και μύθους, ηρεμία και ησυχία. Σε πότισα με το φαρμάκι του πόνου. Όταν οι βολές του θανάτου θερίζουν τα νιάτα, όλοι μένουν άλαλοι, τα σήμαντρα ηχούν και οι εκτελεσμένοι φωνάζουν, κραυγάζουν «όχι άλλο αίμα, το δικό μας ας είναι το στερνό».
Σε τύλιξα, αναγνώστη μου, με της τραγικής απώλειας το μαύρο σύννεφο. Τώρα που ξημερώνει και οι μυροφόρες έρχονται ν’ απαλύνουν τον πόνο, προβάλλει μέσα απ’ τα σύννεφα ο νήλιος. Να τα όλα τα νησιά, που, κι αν τα πνίξει η θάλασσα, πάλι θα μείνουν στην ιστορία, γεννήτορες πολιτισμού. Προσορμιστήκαμε στους προορισμού μας την Ιθάκη. Το βιβλίο που το γέννησαν τα Κυκλαδονήσια ολοκληρώθηκε και παρουσιάζεται με 120 κυκλαδοποιήματα. […]
Ποιήματα της κατάξερης, της φρυμένης από τον ήλιο πέτρας των νησιών μας. Των νησιών που προσορμίστηκα σ’ όλα, τα περπάτησα όλα, όχι μόνο μια φορά αλλά πολλές. Πασπάτεψα όλες τις πτυχές του εδαφικού τους μανδύα, από τα αιπηνά κάρηνα ως τα συλλάγκαδα, τα συρύακα και τις νεροσυρμές, τις σπηλιές και τα σπηλιάδια. Με βάρκα και καΐκι ψάρεψα σ’ όλες τις ακτές και τα μπουγάζια, στους όρμους και στις αγκάλες τους.
[…] γνώρισα τους αξερίζωτους κατοίκους αυτών των νησιών. Μιλήσαμε για το μόχθο τους, τα έχια τους, την αξίνα και το φτιάρι τους, […] ΄Ενιωσα μαζί τους: Κυκλαδίτης».
Από τον Επίλογο του βιβλίου
ΣΧΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ήτοι Το ένα και μοναδικό βιβλίο και οι ανύπαρκτες βιβλιοθήκες στην ελληνική εκπαίδευση κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Gutenberg, σε επιμέλεια του εκδότη Γιώργου Δαρδανού.
Ο επιμελητής του έργου αναφέρεται με το βιβλίο αυτό στο φλέγον ζήτημα των σχολικών βιβλιοθηκών στην Ελλάδα. Οι άξονες που κινείται το βιβλίο είναι το σχολικό εγχειρίδιο και οι σχολικές βιβλιοθήκες στις οποίες πέφτει και το μεγαλύτερο βάρος. Πυρήνας του έργου είναι μια εισήγηση με θέμα ακριβώς την περιπέτεια των βιβλιοθηκών στην ελληνική εκπαίδευση.
Πέρα από τους τρεις προλόγους του βιβλίου, ως «ανάκρουσμα» υπάρχει ένα αρχαιότατο τεκμήριο: το σχετικό βασιλικό διάταγμα του 1835. Έπονται κείμενα ή αποσπάσματα κειμένων, τα οποία υποστηρίζουν, επεκτείνουν, αναδιατυπώνουν, διαφωτίζουν από ποικίλες πλευρές τα επιχειρήματα, τις διαπιστώσεις και τα αιτήματα που υποβάλλονται. Φαίνεται πώς όλα υπνώττουν σχετικά με την υπόθεση των σχολικών βιβλιοθηκών στη χώρα σήμερα. Η οικονομικά και κοινωνικά δυσμενής περίοδος, η γενικότερα μονομερής και απλοϊκή αντίληψη της βιβλιοθήκης ως αναγνωστηρίου και η επέλαση των ηλεκτρονικών μέσων στην καρδιά της πολιτιστικής μας ζωής δείχνουν να έχει τεθεί εκτός επικαιρότητας κάθε σχετικός διάλογος. Η ανακαίνιση του θέματος, εντούτοις, επιχειρείται με την ελπίδα ότι η πραγματικότητα με τις ανάγκες της υπερβαίνει τα φαινόμενα και ότι προλαβαίνουμε να αναχαιτίσουμε εξελίξεις που οφείλονται αποκλειστικά σε επιπόλαιες εκτιμήσεις μιας περιόδου ραγδαίων εξελίξεων, σε ψυχική ολιγωρία και σε πολιτικό δαλτωνισμό. Το βιβλίο με τα κείμενα των επιφανών δημοσιογράφων, εκπαιδευτικών και πανεπιστημιακών καθηγητών θέτει το δάχτυλο επί τον τύπον των ήλων.
ΝΗΣΟΣ ΑΝΔΡΟΣ Παράδοση-Πολιτισμός-Περιβάλλον-Ανάπτυξη-Κοινωνία Τόμος 9 Καλοκαίρι 2015 Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΤΥΠΩΘΗΤΩ.
Οι «καιροί είναι χαλεποί και οι ανθρώπινες παρεμβάσεις στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον πολλές, συχνά βάναυσες και συνεπώς καταστροφικές». Θεωρώντας πώς η ανάδειξη των προβλημάτων αυτών αλλά και της παράδοσης και της ιστορίας του νησιού, μπορεί να λειτουργήσει σαν ασπίδα προστασίας, εκλεκτοί και καταξιωμένοι Ανδριώτες καλύπτουν με τα άρθρα τους, ο καθείς στον τομέα του, ιστορικά, λαογραφικά, πολιτιστικά αλλά και περιβαλλοντικά θέματα. Στο τελευταίο τεύχος προτάσσονται άρθρα για τις πυρκαγιές, την αιολική ενέργεια, τη διαχείριση των απορριμμάτων αλλά και τον πεζοπορικό τουρισμό και τη διάνοιξη των μονοπατιών στο νησί και τα εδαφολογικά χαρακτηριστικά της Άνδρου. Ακόμα, άρθρα για την ίδρυση του Γυμνασίου – Λυκείου του Γαυρίου όπως και κείμενα για τους: Δημήτρη Γληνό, Ζήνωνα Δελαγραμμάτικα και τον Ανδριώτικης καταγωγής Καλόγερο Σαμουήλ που ανατίναξε το Κούγκι. Στο άρθρο «Η Άνδρος στο διαδίκτυο» θα βρείτε πολλές ιστοσελίδες που αφορούν στο νησί μας. Εκεί, ο αναγνώστης μπορεί να βρει πληροφορίες και άρθρα με ενδιαφέρουσα θεματολογία για την Άνδρο και τον πολιτισμό. Διαρκής ενημέρωση για τους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού μας.
Γράφουν οι: Γιώργος Ε. Δαρδανός, Άννα Ματθαίου, Ευαγγελία Κορακάκη, Ηλίας Τζηρίτης, Βασίλειος Π. Παπαγεωργίου, Μαρία Καραμανώφ, Αλεξάνδρα Σκαμάγκα, Αλέξανδρος Μαβής, Γιαννούλης Στρατής, Όλγα Καραγιάννη, Χριστίνα Τεσσερομάτη, Μίνα Παλαιολόγου, Δημήτρης Ι. Κυρτάτας, Γιάννης Πίππας, Αντώνης Ν. Βενέτης, Άννα Πετροπούλου-Χέλνερ, Αμαλία Μέλη, Ζωή Λυγίζου-Κάρλου, Ρένα Σακελλάρη, Ελένη Σαλουβάρδου, Δ. Μαυρογόνατος, Γιώργος Πάλλης.
«Η ΑΝΔΡΟΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ» των Σταμάτη Μ. Καμπάνη και Διαμαντή Μπασαντήαποτυπώνει τη μακρά πορεία της ‘Άνδρου μέσα στον χρόνο. Η ιστορία του νησιού κατά την αρχαιότητα συνδέθηκε με τα μεγάλα κέντρα: Θήρα, Αθήνα, Πέργαμος, Ρώμη. Ίχνη αυτής της περιόδου είναι διάσπαρτα στο δυτικό μέρος της ‘Άνδρος. Μετά το 1204 οι Ενετοί στρέφουν το νησί ανατολικά, συνδέοντάς το με την Βενετία και την Κωνσταντινούπολη.
Η νεότερη ‘Άνδρος προβάλλει μεταξύ του 13ου και του 17ου αιώνα ως κληρονομιά των Ενετών στο χαοτικό αρχιπέλαγος της πειρατείας. Είναι μια κοσμική και αγροτική κοινωνία. Στα τέλη του 18ου αιώνα αναδύεται η ναυτική ‘Άνδρος, η οποία φτάνει μέχρι τα τέλη του 20ού. Αυτή την περίοδο, παράλληλα με την αγροτική κοινωνία, διαμορφώνεται στο νησί και μια αστική κοινωνία, με σπουδαίες επιδόσεις στη διεθνή ναυτιλία και σημαντική συμβολή στον ελληνικό πολιτισμό.
«ΜΙΘΟΛΟΓΙΚΑ» Το βιβλίο του Γιώργου Μεταξά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «ΕΡΩΔΙΟΣ» εκπλήσσοντάς μας ευχάριστα. «Άσε τον εαυτό σου ελεύθερο ν’ αντιληφθεί την μυθική πραγματικότητα. Προσπάθησε να νοιώσεις την μοναδικότητα σου, σε σχέση με την πολυπλοκότητα του σύμπαντος. Κι όπως έγραφε ο Κ. Καρυωτάκης σ’ ένα ποίημα του, να επιδιώξεις καρτερικά «σαν όνειρο να φαίνονται απαλό και να μιλούνε έως την ψυχή τα πράγματα του κόσμου...»
Οι θεοί και οι ήρωες, τα τέρατα και οι δαίμονες, οι ημίθεοι και οι τιτάνες του μύθου που ενσαρκώνουν τους πόθους, τις αδυναμίες, τις συμπεριφορές, τους φόβους και τα πάθη του ανθρώπου, πέρα από το καλό και το κακό ας γίνουν οι σταθερές της σκέψης σου.
Γιατί η γλώσσα του μύθου δεν είναι τίποτα άλλο παρά η μιλιά που βγαίνει μέσ’ απ’ την ίδια την ανάγκη του ανθρώπου για ζωή.» Γράφει στο εισαγωγικό του σημείωμα ο ποιητής
ΛΙΝΟΣ
«Το πένθος δι’ αυτόν έφτασεν, ως φαίνεται, και εις όλας τας χώρας των βαρβάρων, ώστε και οι Αιγύπτιοι να κάμουν τραγούδι τον Λίνον».
Παυσανίας (Θ’,29,7)
Κι αν έσβησε του Λίνου το τραγούδι
της νιότης του κι αν χάθηκ’ η πνοή
το κλάμα του ταιριάζει με λουλούδι
λειμώνα ασφοδελούς αναπνοή
μ’ ένα σκοπό που κρύβουμε βαθειά μας
με κάτι αγνό που βγαίνει απ’ την καρδιά μας.
Κι αν κρύφτηκε το γέλιο μέσ’ στην λύπη
της λύρας του κι αν σίγησε η λαλιά
κι αν φτέρωσε μακριά και τώρα λείπει
ψηλά κι αν τον άρπαξαν τα πουλιά,
εκεί σε μια σπηλιά στον Ελικώνα
του Λίνου θα πλανιέται η εικόνα.
«ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΑΞΙΔΙΑΡΙΚΑ» του Ιάκωβου Α. Βαλμά :Στην ποιητική συλλογή διακρίνεται απεικονιστικά το πλαίσιο εκείνο του οποίου υφαίνονται οι ποικίλες εκφράσεις και όψεις του ανθρώπινου βίου όταν αυτό έχει εφαλτήριο του μια σειρά εμπειριών όπου με τα παράγωγα συναισθήματα και ευαισθησίες αποτυπώνουν διαυγώς τη γενική καθώς και την επιμέρους πορεία της ζωής. Ο ποιητής με τον αρχιτεκτονικό του στίχο, εκφράζει εντόνως και ξεκάθαρα, τις μορφές και τα τοπία, που έζησε στο μακρόχρονο ταξίδι, που έκανε στη θάλασσα, για επαγγελματικούς λόγους. Έζησε τη ζωή των λιμανιών και τη ζωή των σαλονιών σαν καπετάνιος που ήταν. Δοκίμασε όλες τις εκφάνσεις της ζωής. Βίωσε όλα τα ήθη και τα έθιμα των εθνών. Χάρηκε τις εμπειρίες του, τις χαρές αλλά και τις λύπες της ζωής.
Μεταφέρω στίχους του από το ποίημα του «Σκόρπιες ελπίδες»:
«Νυχτερίδες ξυττνούν και ταράζουν τα βράδια μαζί τους γυρίζει στα μαύρα σκοτάδια με κορμί τσακισμένο και καρδιά κουρασμένη μια ζεστή αγκαλιά με αγάπη προσμένει.»
Θάνος Κ. Αθανασόπουλος
Εκδότης – Συγγραφέας Πολιτικός επιστήμων Εκδότης και διευθυντής του περιοδικού «ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ ο Θεσσαλός»
«ΤΗΣ ΤΥΧΗΣ ΤΑ ΓΡΑΜΜΕΝΑ» το βιβλίο του Μιχάλη Χαλά του Παπανεστάση που «αφιερώνεται στα αδικοχαμένα νιάτα, στην ανταριασμένη δεκαετία του 1940» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πάντυπο Α.Ε. και μοιάζει προφητικό για τους κινδύνους της εποχής μας. «Ένας λαός, σαν βρεθεί σκλαβωμένος, κάτι πρέπει κάτι πρέπει να κάνει, για να ξεφύγει από τα δεσμά του, για να αποκτήσει ξανά τη λευτεριά του! Πρέπει, να ξεπεράσει τον εαυτό του, με πράξεις!
Η μακρόχρονη παγκόσμια ιστορία διδάσκει πως μόνο με αίμα, ποτίζεται το δέντρο της λευτεριάς αν θέλουμε να ανθίσει! Όμως διδάσκει και πως, κάθε άλλη πράξη, που κατορθώνει να κρατάει ο λαός ψηλά το κεφάλι, είναι πολύ μεγάλη προσφορά σε κάθε απελευθερωτικό αγώνα. Ακόμη και η ποίηση και το τραγούδι στεριώνουν την πίστη του σκλαβωμένου, αφού έτσι του ενισχύουν το κουράγιο, χαλυβδώνουν την αγωνιστικότητα του, και τον προετοιμάζουν για ηρωικές απρόβλεπτες και απίθανες πράξεις! Τα παραδείγματα στη μαύρη κατοχή του ’40, είναι άπειρα. Απλοί άνθρωποι του λαού, γυναίκες, άντρες, γέροι, ακόμη και παιδιά δώσανε το παρών στον άνισο αγώνα, με οποιοδήποτε τρόπο μπορούσε ο καθένας και έτσι αντιμετωπίστηκε ο φασισμός, ο ναζισμός και οι εθνοπροδότες δωσίλογοι! Οι μπροστάρηδες, άντρες, γυναίκες, δε διστάσανε να δώσουν άπειρα παραδείγματα αυτοθυσίας που στολίζουν την ιστορία μας και αιώνια παραδείγματα, ηρωισμού, φιλοπατρίας και ανθρωπιάς! Αλλά και οι ανώνυμοι ήρωες, γυναίκες και άντρες, που παίξανε τη ζωή τους, κορώνα γράμματα, είναι εξίσου ισότιμοι με τους ήρωες και χρέος μας είναι να τους βγάλουμε από την λησμονιά και την αφάνεια!
Μια τέτοια συγκλονιστική ιστορία της κατοχής του ’40, αφηγούμαι στο μικρό βιβλίο που έχετε στα χέρια σας, αγαπητοί αναγνώστες, όπως μου τη διηγήθηκε η «γιαγιά Λούτη», μια λεβεντογυναίκα Πελοποννήσια, όπως την άκουσε από τους προγόνους της που την έζησαν και από τις λιγοστές αναμνήσεις της, μιας και τότε που έγιναν όλα αυτά ήταν ακόμα «παιδούλα». Με την ευκαιρία οφείλω να ευχαριστήσω από καρδιάς την υπέροχη «γιαγιά Λούτη» και να της ευχηθώ να ζήσει «εν ευτυχία», όσα χρόνια επιθυμεί, όπως επίσης εύχομαι οι νεότερες γενιές, ποτέ να μη βιώσουν τέτοιες θύελλες και παρόμοιες καταστάσεις αλληλοσπαραγμού».
Μιχάλης Χαλάς
