Δύο σημαντικοί γόνοι της οικογένειας Καΐρη

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ν. ΚΑΪΡΗΣ και ΝΙΚΟΛΑΟΣ Μ. ΚΑΪΡΗΣ

(Άγνωστες σχεδόν πληροφορίες από ειδησεογραφήματα εφημερίδας της Κωνσταντινουπόλεως του 1887).

Μια από τις σημαντικές οικογένειες της Άνδρου κατά τους δύο τελευταίους αιώνες (19ος και 20ός) ήταν η οικογένεια Καΐρη. Αρκετοί γόνοι της οικογένειας αυτής λάμπρυναν με τη βιωτή τους την γενέτειρά τους Άνδρο, αλλά και την Ελλάδα ολόκληρη και εκτός αυτής ασκώντας φιλάνθρωπα και φιλοπάτριδα επαγγέλματα και αξιώματα, όπως του γιατρού, του δημάρχου και του βουλευτή, αλλά και αγωνιζόμενοι για την ελευθερία της σκλαβωμένης στους Τούρκους πατρίδα

Σπουδαιότεροι από αυτούς ήσαν ο Θεόφιλος Καΐρης (1784-1853), που ήταν λόγιος, φιλόσοφος, ιερωμένος, αγωνιστής στην επανάσταση του 1821, βουλευτής στην Α΄ εθνοσυνέλευση και συγγραφέας πολλών βιβλίων, η αδελφή του Θεοφίλου Ευανθία (1799-1866), δασκάλα και συγγραφέας, ο Νικόλαος Π. Καΐρης (1817-1897), ο Νικόλαος Αλ. Καΐρης, ο Ζαννής Καΐρης, γιατρός, καθηγητής Πανεπιστημίου και συγγραφέας, ο Ιωάννης Καΐρης (1912-;), εφοπλιστής, ο Μιχαήλ Καΐρης (1869-1944), γιατρός, υφηγητής Πανεπιστημίου και συγγραφέας, ο Νικόλαος Καΐρης (1911-;) γιατρός, υφηγητής Πανεπιστημίου και συγγραφέας, ο Δημ. Μ. Καΐρης, ο Νικόλαος Καΐρης, (1863;-;), γιατρός, και Γεώργιος Ν. Καΐρης (1817-1887), δήμαρχος Κορθίου και βουλευτής.

Tο παρόν άρθρο παρουσιάζει στη συνέχεια κάποια βιογραφικά στοιχεία των δύο τελευταίων Καΐρηδων, τα οποία καταγράφονται σε δύο ειδησεογραφήματα στην εφημερίδα «ΝΕΟΛΟΓΟΣ» της Κωνσταντινουπόλεως (φφ. 27-8-1887, και 29-9-1887).

Συγκεκριμένα: Στο πρώτο ειδησεογράφημα, στη στήλη «Εκ των επαρχιών», ο συντάκτης της εφημερίδας αναφέρει τα εξής, μεταγλωττισμένα στη δημοτική: «Με ευχαρίστηση πληροφορούμαστε ότι ο από τους τελειόφοιτους γιατρούς του Πανεπιστημίου των Αθηνών κ. Νικόλαος Καΐρης, αφού υπέστη την προηγούμενη Δευτέρα την απαιτούμενη δοκιμασία στους καθηγητές της εδώ1 αυτοκρατορικής ιατρικής σχολής πήρε με επαίνους την άδεια να ασκεί το επάγγελμά του στις χώρες της αυτοκρατορίας.

Ο κ. Νικόλαος Καΐρης, αφού διορίσθηκε τον τελευταίο καιρό προξενικός πράκτορας της ελληνικής κυβερνήσεως2 στην πόλη Χοσεϊδά3, έφυγε χθες με το αιγυπτιακό (πλοίο)4 για την Αθήνα, από όπου θα κατευθυνθεί στη θέση του, όπου, αφού πήρε ήδη τη σχετική άδεια, θα ασκήσει και το φιλάνθρωπο επάγγελμά του.

Συγχαίρουμε τον κ. Ν. Καΐρη για τον διορισμό του και για την επιτυχία του στις εξετάσεις στην εδώ αυτοκρατορική ιατρική σχολή» και

Στο δεύτερο ειδησεογράφημα, στη στήλη «Χρονικά και ανάλεκτα», ο συντάκτης της εφημερίδας αναφέρει τα εξής, μεταγλωττισμένα στη δημοτική: «Προχθές πέθανε εδώ ο Άνδριος Γεώργιος Ν. Καΐρης, ο οποίος παρεπιδημούσε από μερικές μέρες. Γόνος αριστοκρατικής οικογένειας της Άνδρου και σε νεαρή ηλικία ορφάνεψε και κατόρθωσε με τη φιλομάθεια να αναδειχθεί ένας από τους λογιότερους της εποχής του, και γι’ αυτόν τον λόγο ήταν πολύ φίλος με τον σοφό διδάσκαλο και συν επώνυμό του Θεόφιλο Καΐρη. Καταλαμβάνοντας με την ικανότητά του υπέροχη θέση ανάμεσα στους συμπολίτες του, ανέβηκε στα υψηλότερα στην πατρίδα του αξιώματα, αφού εκλέχθηκε επανειλημμένα δήμαρχος5 και τρεις φορές συνέχεια έγινε βουλευτής6. Ο Γεώργιος Καΐρης κατέκτησε την υπόληψη των πρώτων τότε στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας, όπως ο Αθαν. Μιαούλης7, ο Σίμος8, ο Ποτλής9, ο Π. Αργυρόπουλος10, ο Βούλγαρης11, ο Κουμουνδούρος12, και ο βασιλιάς Όθωνας τιμώντας την αρετή του με δική του πρωτοβουλία τον ονόμασε ιππότη του τάγματος του Σωτήρος. Η μεταπολίτευση13 συντέλεσε να χάσει την εξουσία στην πατρίδα του, την οποία κατέκτησε εφάμιλλος μ’ αυτόν σε όλα αντίπαλος14. Η Άνδρος έχασε ένα από τα τέκνα της που την τίμησαν, και κυρίως ο δήμος Κορθίου (έχασε) τον άλλο από τους ηγέτες του15, και γι’ αυτό η αδελφότητα των εδώ Ανδρίων16 αποτίνοντας φόρο στη μνήμη του και διερμηνεύοντας το πένθος της πατρίδας προσφέρει στο λείψανό του τιμές και τον συνόδεψε μέχρι τον τάφο. Ο Θεός ας παρηγορήσει την οικογένεια του σεβαστού άνδρα, η οποία έχασε τον οδηγό και πολύτιμό της προστάτη».

Η κηδεία του Γεωργίου Ν. Καΐρη έγινε την Κυριακή 27-9-188717. Ο διαμένων στην Κωνσταντινούπολη Νικόλαος Μ. Καϊρης18, που προφανώς δεν είναι ο Ν. Καΐρης, που έφυγε στις 26-8-1877 με το αιγυπτιακό πλοίο για την Αθήνα, σε ευχαριστήριο Σημείωμά του, που δημοσιεύθηκε στο ίδιο φύλλο της εφημερίδας, γράφει τα εξής μεταγλωττισμένα στη δημοτική: «Θεωρώ καθήκον μου να ευχαριστήσω δημόσια όλους όσοι προσήλθαν την περασμένη Κυριακή στην κηδεία του μακαρίτη πεθερού μου19 Γεωργίου Ν. Καΐρη. Σε όλους αυτούς όπως και στο προεδρείο και τα μέλη της εδώ αδελφότητας των Ανδρίων εκφράζω δημόσια την ευγνωμοσύνη μου για τα μεγάλα δείγματα συμπάθειας, τα οποία έδειξαν σε μένα για το δυστύχημα που με χτύπησε».

Δημ. Κύρος

Σημειώσεις:

1. Δηλ. στην Κωνσταντινούπολη
2. Στην εξουσία τότε ήταν η Κυβέρνηση του Χαρίλαου Τρικούπη (1886-1890).
3. Υποθέτουμε ότι η Χοσεϊδά βρίσκεται στην Αίγυπτο.
4. Το αιγυπτιακό πλοίο εκτελούσε το δρομολόγιο Κωνσταντινούπολη-Άγιον Όρος-Θεσσαλονίκη-Πειραιάς.
5. Εκλέχθηκε Δήμαρχος στον Δήμο Κορθίου.
6. Ο Γ. Καΐρης εκλέχθηκε βουλευτής στις εκλογές του 1859 και του 1861. (Δεν γνωρίζουμε, αν και πότε εκλέχθηκε βουλευτής για τρίτη φορά, σύμφωνα με το δημοσίευμα).
7. Ίσως πρόκειται για τον Αθανάσιο Μιαούλη (1815-1867), αξιωματικό των ναυτικών και Πρωθυπουργό το 1861.
8. Δεν έχουμε πληροφορίες γι’ αυτόν
9. Προφανώς πρόκειται για τον Μιχαήλ Ποτλή (1810-1863), καθηγητή του Εκκλησιαστικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών, που συνέγραψε με τον Γ. Ράλλη το κλασσικό έργο «Σύνταγμα των θείων και ιερών κανόνων».
10.  Πιθανόν να πρόκειται για τον Περικλή Αργυρόπουλο (1809-1859), νομομαθή, πολιτικό, καθηγητή του Διοικητικού και Συνταγματικού Δικαίου, Πρύτανις του Πανεπιστημίου των Αθηνών και Υπουργός.
11.  Μάλλον πρόκειται για τον Δημήτριο Βούλγαρη (1802-1877), που διετέλεσε βουλευτής και υπουργός την εποχή του Όθωνα και μετά την έξωση του Όθωνα κυβέρνησε τη Χώρα δικτατορικά και αγωνίσθηκε με εμπάθεια κατά των πολιτικών αντιπάλων του (Αλέξ. Κουμουνδούρου και Χαρ. Τρικούπη).
12.  Μάλλον πρόκειται για τον Αλέξανδρο Κουμουνδούρο (1817-1883), που ήταν ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς του 19αι. και διετέλεσε βουλευτής, υπουργός και πολλές φορές Πρωθυπουργός.
13.  Δηλαδή η έξωση του Όθωνα και η αλλαγή του πολιτεύματος.
14.  Δεν γνωρίζουμε ποιος ήταν ο εφάμιλλος αντίπαλός του.
15.  Δεν γνωρίζουμε τον άλλο ηγέτη του Κορθίου.
16.  Το Σωματείο αυτό ιδρύθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1873 με τίτλο «Φιλεκπαιδευτικός των Ανδρίων Σύλλογος» με σκοπό την πρόνοια και την ηθική μόρφωση των κορασίδων της παροικίας των Ανδρίων στη νήσο Χάλκη του Βοσπόρου (βλ. εφημ. «Παλιγγενεσία» Κωνσταντινουπόλεως, φ. 2709/19-6-1873).
17.  Δεν γνωρίζουμε σε ποιον Ιερό Ναό τελέσθηκε η εξόδιος Ακολουθία.
18.  Δεν έχουμε άλλες πληροφορίες γι’ αυτόν.
19.  Είναι «απορίας άξιον» γιατί ο Νικ. Μ. Καΐρης αποκαλεί πεθερό τον συν επώνυμό του Γ. Ν. Καϊρη. Δεν ήταν του ίδιου γένους;

(Ειδική Σημείωση: Τη μεταγλώττιση στην νεοελληνική διάλεκτο έκανε ο γράφων το παρόν άρθρο).