Συναξάρι Ανδρίων Αγωνιστών

Μια πολύτιμη παρακαταθήκη για την Άνδρο

Εκδόθηκε και κυκλοφόρησε προσφάτως το βιβλίο του εκπαιδευτικού κ. Αλεξάνδρου Χελιώτη με τίτλο «Συναξάρι Ανδρίων Αγωνιστών». Είναι ένα έργο χωρίς επιτήδευση, λιτό, αντικειμενικό, που φέρνει κοντά μας όλους τους Ανδριώτες αγωνιστές, από τον Θεόφιλο Καΐρη μέχρι τους νεότερους. Στο έργο δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στους Βαλκανικούς Πολέμους, που σηματοδότησαν την απελευθέρωση της Μακεδονίας και της Θράκης, και στη συμβολή των αγωνιστών της Άνδρου στην έκβασή τους.

Η αφορμή για να γραφτεί το βιβλίο δόθηκε στον συγγραφέα από τη δημοσίευση στον Ανδριακό τύπο του άρθρου της Γεν. Γραμματέως της Ενώσεως Ανδρίων κας Μαρίας Βούλγαρη – Δεδελετάκη «Αντώνιος Καμπάνης, ένας ξεχασμένος ήρωας».

Παράλληλα, συνέβαλαν και οι εκδηλώσεις της Ενώσεως Ανδρίων και του Δήμου Άνδρου που έγιναν στο νησί, καθώς και η προσκυνηματική επίσκεψη στο Κιλκίς, στο ομώνυμο με τον ήρωα χωριό, «Καμπάνης». Ένα χωριό που μετονομάστηκε για να τιμηθεί η μνήμη του Ανδριώτη ήρωα, που έχασε εκεί τη ζωή του οδηγώντας τα ελληνικά στρατεύματα προς κατάληψη του Κιλκίς, από όπου κρίθηκε η επιτυχής έκβαση του δευτέρου Βαλκανικού Πολέμου το 1913.

Το βιβλίο περιλαμβάνει πληροφορίες που ο συγγραφέας με μεγάλες προσπάθειες και κόπο απέσυρε από την αφάνεια. Μελέτησε έγγραφα, φωτογραφίες, χάρτες και συγκέντρωσε πάσης φύσεως πληροφοριακό υλικό, που κατάφερε να εντοπίσει κυρίως σε Ανδριώτικες οικογένειες. Η ενασχόληση του κ. Χελιώτη για την έκδοση αυτού του έργου είναι άξια θαυμασμού καθόσον έκανε μία σπουδαία εργασία για το νησί, παρόλο που δεν κατάγεται από αυτό. Παρά ταύτα, διαθέτει όλες τις ικανότητες για τη συγγραφή του συναξαριού ως επιτυχημένος εκπαιδευτικός, αξιαγάπητος από

τους παλαιούς μαθητές του και γενικώς εκτιμώμενος από όλους τους Ανδριώτες.

Ο κ. Χελιώτης υπηρέτησε με σεβασμό μία παραγκωνισμένη ιστορική εποχή για το νησί παρά την αδιαμφισβήτητη σε αυτήν ηρωική συμμετοχή πολυάριθμων Ανδριωτών.

Το βιβλίο απευθύνεται σε αναγνώστες κάθε ηλικίας με ενδιαφέρον για το παρελθόν του νησιού. Είναι όχι μόνο ένα απλό εντρύφημα, αλλά αποτελεί μία πολύτιμη πνευματική παρακαταθήκη για την ιστορία της Άνδρου.

Μ. Παλαιολόγου – Σαπουνάκη

Η «Α» φιλοξενεί αποσπάσματα από το βιβλίο συνεισφέροντας έτσι στην καταγραφή μέρους μιας παραγκωνισμένης ιστορίας του νησιού.

Ανδρίοι Ήρωες Των Βαλκανικών Πολέμων

Χωρίς να παρεξηγηθώ στην ιεράρχηση των Ανδρίων αξιωματικών που έπεσαν ηρωικά στους Βαλκανικούς πολέμους, παραθέτω πρώτα, εκτός αρχαιότητος, δύο βιογραφικά: του συνταγματάρχου Αντωνίου Καμπάνη, που έπεσε στο Κιλκίς στις 20 Ιουνίου 1913, και του λοχαγού Δημητρίου Παλαιολόγου, που έπεσε στη μάχη της Δοϊράνης στις 23 Ιουνίου 1913.

Συνταγματάρχης Πεζικού Αντώνιος Καμπάνης

Τα παρακάτω στοιχεία περιέχονται ακριβώς στο Μητρώο Αξιωματικών της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ)

Σώμα-βαθμός: Συνταγματάρχης Πεζικού. Χρόνος γεννήσεως: 1857. Τόπος γεννήσεως: Κόρθιον Άνδρου. Τρόπος κατατάξεως: ΣΥΕΕ εθελον­τής. Ημερομηνία κατατάξεως: 2 Σεπτεμβρίου 1877. Ημερομηνία ονομα­σίας εις αξιωματικόν: Ανθ/γός Πεζικού: 29 Οκτωβρίου 1882. Στρατιωτικές σχολές και ειδική στρατιωτική εκ/ση: Α.Μ. 2613. Γενική μόρφωση: Στρατιωτική, ξένες γλώσσες.

Εκτελεσθείσες υπηρεσίες από τον βαθμό του ταγματάρχου και άνω: Μετέσχε Ελληνοτουρκικού πολέμου 1912 ως διοικητής του 8ου Συντάγ-ματος Πεζικού και έλαβε μέρος στις μάχες Σαρανταπόρου, Γιαννιτσών, Μανωλιάσας και εις την κατά των Ιωαννίνων επίθεση.

Εφονεύθη την 20ήν Ιουνίου 1913 κατά την μάχη του Κιλκίς από θραύσμα οβίδος ως διοικών το 8ον Σύνταγμα Πεζικού.

Επίσης στο ίδιο μητρώο διαβάζουμε για τον ήρωα του Κιλκίς:

Είχε λάβει το 1888 εκπαιδευτική άδεια δυόμισι ετών για περαιτέρω στρατιωτικές σπουδές σε Γαλλία, Λονδίνο και Ρουμανία δυνάμει της Δ.Υ.Σ. 41221/253 της 19ης Ιουνίου1908, η οποία διεκόπη με το ξέσπα­σμα των Βαλκανικών πολέμων.

Ο Καμπάνης έφερε βαρύτατα τη φυγή στον Ατυχή Πόλεμο του 1897 και ζούσε με την ελπίδα αποκαταστάσεως της τιμής των Ελλήνων και έλεγε ότι σήμερον είναι η Μεγάλη Παρασκευή των Ελλήνων και παρίμε-νε το Πάσχα, όπως πράγματι ήρθε, αλλά μετά από τόσες μάχες που τίμη­σαν τους βαθμούς του και στο τέλος με τη θυσία του στις παρυφές του Κιλκίς την 20 Ιουνίου 1913.

Χάρη στην εμπιστοσύνη που ενέπνεε στην Ανωτάτη Διοίκηση του Στρατού, του εμπιστεύθηκαν την πρωτοβουλία όλων σχεδόν των πολεμι­κών κινήσεων. Ο Καμπάνης υπερέκαμψε τα Στενά του Σαρανταπόρου, έλαβε πρώτα μέρος στη φοβερή μάχη των Γιαννιτσών και κατεδίωξε τους Τούρκους απελευθερώνοντας όλα τα τουρκοκρατούμενα ελληνικά εδάφη προς τη Φλώρινα. Συνέβαλε στην πτώση των Ιωαννίνων, προέλασε δια της Μανωλιάσας και επετέθη κατά μέτωπον στο Κιλκίς, όπου την 20-6-1913 έπεσε. Μέχρι σήμερα οι κάτοικοι του Κιλκίς αποκαλούν τον Καμ­πάνη «ο ήρωας μας». Υπάρχει χωριό με το όνομα «Καμπάνης», στρατό­πεδο «Συνταγματάρχου Αντωνίου Καμπάνη» και δύο προτομές, μία στον λόφο των ηρώων λίγο έξω από το Κιλκίς και μία στο χωριό που φέρει το όνομα του.

Δεν μπορεί να φανταστεί κανείς πώς υποδέχτηκαν το γκρουπ μας των Ανδριωτών όταν πριν πέντε χρόνια κάναμε προσκυνηματική εκδρομή στο Κιλκίς, με διοργάνωση της Ένωσης Ανδρίων, για να τιμήσουμε τον ήρωα των ηρώων, τον Ανδριώτη Αντώνιο Καμπάνη. Οι Κιλκισιώτες, προ πάντων ο δήμαρχος Γαλλικού, όπου υπάγεται το χωριό Καμπάνης, μας έβλεπαν σαν παιδιά του ίδιου του ήρωα…

Τώρα ας δούμε από πιο κοντά τον συμπατριώτη μας ως ανώτερο αξιωματικό, την εμφάνιση του και τη συμπεριφορά του.

Από τα κύρια χαρακτηριστικά του Καμπάνη ήταν η πατρική αγάπη του προς τους στρατιώτες του, τους οποίους όμως γνώριζε να κρατάει σε σιδηρά πειθαρχία. Η αντίληψη του ήταν να κρατάει τους άνδρες του σε άψογη εμφάνιση, όπως ήταν άλλωστε ο ίδιος πάντοτε ξυρισμένος και πε­ριποιημένος, να φοράει τα λευκά του γάντια και να χαιρετά ένα έκαστο στρατιώτη με ευγένεια και αγάπη. Πάντοτε με αγωνία, λαχτάρα και πα­τρική στοργή υποδεχόταν τους νέους στρατιώτες που έρχονταν στη μο­νάδα, ιδιαίτερα δε τους νησιώτες, και μάλιστα τους Ανδριώτες.

Χαρακτηριστική ήταν η στάση του ίδιου του Καμπάνη απέναντι στο γιο του, λοχαγό Δημήτριο Καμπάνη: δεν τον κράτησε στο Σύνταγμά του, έστω στο επιτελείο του Συντάγματός του, αλλά τον έστειλε σε άλλη μο­νάδα.

Ο Καμπάνης υπήρξε πραγματικός στρατιώτης. Την παραμονή της μά­χης του Κιλκίς μελετούσε τα του Ρωσοϊαπωνικού πολέμου, όπως φάνηκε από το βιβλίο που βρέθηκε στο σακκίδιό του μετά τον θάνατο του.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΧΕΛΙΩΤΗ

«Συναξάρι Ανδρίων Αγωνιστών».