Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΩΣΤΙΑΔΗ
Πλοίαρχος Ε.Ν.
Πολλά έχουν ειπωθεί και πολλά έχουν γραφεί για τον Έλληνα καπετάνιο, άλλοτε καλά, άλλοτε άσχημα και άλλοτε υπερβολικά, κυρίως γιατί οι περισσότεροι αγνοούν τι σημαίνει καπετάνιος.
Δεν είναι ο κέρβερος, ο δυνάστης, ο ανάλγητος, που δεν κοιτάζει τίποτε άλλο από το συμφέρον των εφοπλιστών και το πώς θα εκμεταλλευτεί το πλήρωμά του για λογαριασμό τους. Είναι κι αυτός άνθρωπος που πονάει, στενοχωριέται, λυπάται, προσπαθεί και έχει κι αυτός αισθήματα. Αισθάνεται σαν πατέρας των μελών του πληρώματός του, ανεξαρτήτως ηλικίας. Σε γενικές γραμμές είναι αυτός που πρέπει να τα ανέχεται όλα και να υπομένει αλλά κανείς δεν αναρωτήθηκε, πόση δύναμη και σθένος χρειάζεται για όλα αυτά και πόση καθαρή συνείδηση. Κανείς δεν μπορεί να το καταλάβει εκτός κι αν περάσει απ’αυτό το λούκι.
Δεν περιγράφεται το αίσθημα ευθύνης που νοιώθει, ξέροντας ότι όλοι οι επιβαίνοντες, εναποθέτουν τις ελπίδες τους και τις ζωές τους, στην δική του κρίση και χειρισμό στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένα βαπόρι, όταν ξεκινάει να πάει από το ένα μέρος του κόσμου στο άλλο. Νοιώθει υπεύθυνος για όλες τις ελπίδες και τα όνειρά τους, τις προσδοκίες και την πραγματοποίηση των επιθυμιών τους. Είναι συναισθήματα που σε κάνουν να νοιώθεις, στην κυριολεξία, την έννοια της λέξης εμπιστοσύνη, έννοια την οποία έχεις υποχρέωση να σεβαστείς, γιατί δεν έχεις το δικαίωμα να κάνεις αυτούς τους μαχητές της θάλασσας, ανεξαρτήτως ειδικότητας και βαθμού, να θεωρήσουν ότι επένδυσαν τα όνειρά τους, σε λάθος άνθρωπο, να τους απογοητεύσεις σαν ανίκανος ν’ ανταποκριθείς στις προσδοκίες τους, να νοιώσουν την ανασφάλεια που τους γκρεμίζει όλα εκείνα για τα οποία άφησαν τις οικογένειές τους και ήρθαν να παλέψουν μαζί σου, με την αλμύρα της θάλασσας, τα κύματα και τις ομίχλες, για την ευτυχία και ευημερία τους.
Για όσους δεν ξέρουν τι πάει να πει καπετάνιος, είναι ο άνθρωπος που δεν πεινάει, δεν διψάει, δεν κουράζεται δεν νυστάζει, δεν ζεσταίνεται, δεν κρυώνει, δεν εκνευρίζεται. Άνθρωπος είναι μόνο για να του επιρρίπτουν ευθύνες και να πληρώνει τον λογαριασμό, για πράξεις και παραλείψεις των άλλων. Αν π.χ. ο μηχανικός ρύπανε την θάλασσα από λάθος ή δόλο ή αμέλεια, φταίει ο καπετάνιος. Αν ο λοστρόμος δεν πρόσεξε τον κόμπο που έδεσε ο ναύτης για να δέσει την σκαλωσιά του κι έπεσε στην θάλασσα η έπαθε ατύχημα, πάλι ο καπετάνιος φταίει. Είναι ο άνθρωπος ρομπότ που πρέπει να τα προλαβαίνει όλα για να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο εκείνοι που νομίζουν ότι τον πληρώνουν για να είναι υπεράνθρωπος. Τελευταία έχουν κάπως διαμορφωθεί τα πράγματα και αποδίδονται ευθύνες και σε τρίτους αλλά αυτοί οι τρίτοι κατορθώνουν πάντα να βάζουν τα βαρίδια στα πόδια του καπετάνιου, οπότε είναι ευνόητο το ποιος θα βουλιάξει.
Όμως ο Έλληνας καπετάνιος ξέρει να τιμά τον τίτλο του, και αισθήματα έχει και κότσια έχει για να βάζει τα πράγματα στην σωστή τους βάση. Είναι αυτός, χάρη στον οποίο, η Ελληνική Εμπορική Ναυτιλία, σε συνδυασμό με τους Έλληνες ναυτικούς, έφτασε στα υψηλότερα επίπεδα, ξεπερνώντας ακόμη κι αυτούς που θεωρούσαν τους εαυτούς τους θαλασσοκράτορες. Είναι ο άνθρωπος που στάθηκε πάντα, στο ύψος των περιστάσεων, αψηφώντας κάθε κίνδυνο, συναίσθημα και τον εαυτό του ακόμα, θυσιάζοντας τα πάντα στον βωμό του καθήκοντος.
Αυτός είναι ο Έλληνας Πλοίαρχος, που μαζί με τους Έλληνες ναυτικούς, έκανε την Ελληνική σημαία πασίγνωστη στα πέλαγα και τις χώρες του κόσμου, αντιπροσωπεύοντας την πατρίδα του επάξια. Είμαι περήφανος που υπήρξα Έλληνας Πλοίαρχος, που υπήρξα Έλληνας Ναυτικός, γιατί όλοι μαζί προσφέραμε το είναι μας για την μεγάλη εμπορική μας ναυτιλία, έστω και έναντι ψιχίων.
