Ιωάννα Καρυστιάνη

Από τις αφανείς και συνάμα επιβλητικές παρουσίες που ζουν στην Άνδρο και ζουν την Άνδρο, η συγγραφέας της «Μικράς Αγγλίας», των «Κοστουμιών στο Χώμα», και του «Σουέλ» Ιωάννα Καρυστιάνη σκιαγραφήθηκε από την αρχιτέκτονα Ειρήνη Κυρτάτα Πολέμη, με την αμεσότητα της γειτόνισσας, την εγκαρδιότητα του συνανθρώπου και την διακριτικότητα που χαρακτηρίζει και τις δυο αυτές γυναίκες σε  πρόσφατη εκδήλωση του Συνδέσμου Στενιωτών, στην Αθήνα.

«Όταν μου ζητήθηκε να παρουσιάσω την Ιωάννα Καρυστιάνη – θα πει η Ειρήνη Κυρτάτα- δέχθηκα λέγοντας: ”Ευχαρίστως, αλλοίμονο αν δεν μπορώ να πω δυο λόγια για την Ιωάννα”. Πραγματικά είναι πολύ εύκολο να μιλήσεις γι’ αυτήν. Αυτό όμως που είναι εξαιρετικά δύσκολο, είναι στα λίγα λεπτά που χρονικά σου αναλογούν να μπορέσεις να παρουσιάσεις το έργο της και να σκιαγραφήσεις την προσωπικότητά της. Η Ιωάννα Καρυστιάνη λοιπόν γεννήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου του 1952 στα Χανιά, από Μικρασιάτες γονείς. Εκεί έζησε μέχρι τα δεκαοκτώ της, οπότε εγκατέλειψε την Κρήτη για να σπουδάσει Νομική, σπουδές εντελώς διαφορετικές από εκείνο που όπως αργότερα αποδείχθηκε αναζητούσε πραγματικά. Στην Κρήτη εξακολουθεί να πηγαίνει συχνά, αφού εκεί ζουν τα έξι αδέλφια της και μέχρι πρότινος οι υπέργηροι γονείς της. Είναι παντρεμένη με τον γνωστό σκηνοθέτη Παντελή Βούλγαρη και έχει δυο παιδιά την Κωνσταντίνα και τον Αλέξανδρο που ασχολούνται και αυτά επιτυχώς με την σκηνοθεσία.
Επαγγελματικά ασχολήθηκε πρώτα με το σκίτσο και την εικονογράφηση. Τα σκίτσα της ήταν λιτά, αφαιρετικά, μελαγχολικά, με τρυφερότητα για τους μικρούς και παραμελημένους, με στοργή για τους αδύναμους, αλλά και με καλά μεταμφιεσμένους απόηχους από τα χρόνια του αντιδικτατορικού αγώνα, τότε που η νεαρή φοιτήτρια Ιωάννα Καρυστιάνη έγινε για τους ομηλίκους της το πρότυπο, σύμβολο αντοχής, γενναιότητας και πίστης. Σκίτσα της έχουν δημοσιευτεί σε δυο συλλογές. ”Ένα σκίτσο στο τσεπάκι” το 1980 και ”Με γκρι και γκρίζο” το 1987. Επίσης δούλεψε στην εφημερίδα Ριζοσπάστης, στα περιοδικά Τέταρτο, Ένα, Εικόνες και σε ξένες εφημερίδες. Όλα αυτά όμως άλλαξαν, όταν σε ηλικία σαράντα δύο ετών συνειδητοποίησε-όπως η ίδια λέει χαρακτηριστικά-ότι η ζωή μας είναι μόνο μια φορά, δεν είναι πρόβα τώρα, να το κάνεις την επόμενη φορά που θα έρθεις ξανά.

Έτσι ακολουθώντας την ψυχή και το ένστικτο, αποτυπώνει για πρώτη φορά τις ιστορίες της στο χαρτί και γεννιέται το 1995 το πρώτο της βιβλίο με διηγήματα, ”Η Κα Κατάκη”. Σύντομοι μονόλογοι, αφηγημένοι σε πρώτο ενικό, που παρουσιάστηκαν στο θέατρο από τέσσερις διαφορετικούς θιάσους, ενώ έχουν κυκλοφορήσει και σε ανθολογίες στην Τσεχοσλοβακία, Ιταλία, Γερμανία και Βουλγαρία.
Ακολουθεί το1997 το πρώτο της μυθιστόρημα, η γνωστή πια σε όλους ”Μικρά Αγγλία”. Αποσπά το Κρατικό Βραβείο μυθιστορήματος το 1998, ενώ ήταν υποψήφιο για το Ευρωπαϊκό Αριστείο, αλλά και το βραβείο Balcanica. Κυκλοφόρησε στην Αμερική σε μετάφραση Ελευθερίου και η αμερικανική έκδοση αναφέρει ότι η Μικρά Αγγλία είναι ένα από τα σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα στη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία, πως πρόκειται για μια ερωτική ιστορία ειπωμένη με την δύναμη τραγωδίας. Το επόμενο μυθιστόρημά της είναι το ”Κοστούμι στο χώμα” που τιμήθηκε με το βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών το 2001. Ακολουθεί ”Ο Άγιος της Μοναξιάς” το 2003 και το ”Σουέλ” που απέσπασε το βραβείο μυθιστορήματος το 2007. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα βιβλία της έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά, ιταλικά, γαλλικά και βουλγαρικά. Ασχολήθηκε επίσης με video clip και συγκεκριμένα το 1993 με τους «Αντικατοπτρισμούς»,  κάνοντας σκίτσα και κολάζ για τον τελευταίο δίσκο του Μάνου Χατζηδάκη. Τέλος έγραψε και κινηματογραφικά σενάρια. Τις ”Νύφες” το 1999 που μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη με παραγωγό τον Μάρτιν Σκορτσέζε και σκηνοθέτη τον Παντελή Βούλγαρη και το ”Mi Estrella” τo 2000, μια ελεύθερη διασκευή του βιβλίου ”Ρέινα, ένα παιδί στο γκέτο της Θεσσαλονίκης” της Νίνας Ναχμία , με παραγωγούς τον Κώστα Γαβρά και Michelle Ray και σκηνοθέτη τον Παντελή Βούλγαρη. Αυτά όσον αφορά το έργο της. Νομίζω όμως ότι τώρα ήλθε η ώρα να μιλήσω για την Ανδριώτισσα Ιωάννα Καρυστιάνη. Η Ιωάννα λοιπόν ήλθε στις Στενιές το 1989, όταν αγόρασαν το σπίτι δίπλα στο πατρικό μου. Γι’ αυτό και έχω τύχη να μπορώ να σας την περιγράψω σαν γειτόνισσά μου. Απλή, ανεπιτήδευτη, με διάθεση πλήρους προσαρμογής στα ήθη και έθιμα του χωριού, σύντροφος με όλη τη σημασία της λέξεως του Παντελή, υπομονετική μαμά που ακούει τις εξομολογήσεις των παιδιών της μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Μια γυναίκα που λάμπει από χαρά όταν το σπιτικό της γεμίζει από ανώνυμους και επώνυμους φίλους, μαγειρεύοντας μια απλή μακαρονάδα ψήνοντας ψωμί στο φούρνο ή σουβλίζοντας αρνί. Μια γυναίκα που από τις πρώτες μέρες με τη μεγαλύτερη φυσικότητα αγόραζε και μοίραζε ψωμί στη γειτονιά, περνούσε ατέλειωτα απογεύματα ‘ρουφώντας’ ιστορίες ναυτικών, χαιρόταν πραγματικά το νέο της ‘ρίζωμα’. Με τη ματιά και τη κουβέντα της τα χειμωνιάτικα πρωινά γέμισαν έμπνευση, το γλυκό του κουταλιού έγινε μέγιστη απόλαυση, το ταγκό του καπετάν Γιώργη στον καλοκαιρινό χορό του σχολείου καλλιτεχνική έκφραση. Για όλα αυτά, αλλά και για την πρωτοβουλία που έχει αναλάβει μαζί με τον Παντελή για το ζωντάνεμα της Άνδρου με πρώτο βήμα το στήσιμο της κινηματογραφικής λέσχης-μιας πραγματικής όασης τους χειμωνιάτικους μήνες-την ευχαριστούμε απο την καρδιά μας. Για το τέλος και πριν της δώσομε τον λόγο για να μας ταξιδέψει στη μικρά μας Αγγλία θα ήθελα να κάνω μια ευχή: Εύχομαι λοιπόν η ‘Άνδρος να της είναι πάντα απαραίτητη, αναγκαίος όρος για να υπάρχει και στα χαρακτηριστικά των ηρώων της «Μικράς Αγγλίας» που με τόση δεξιοτεχνία έχει περιγράψει-κεντήσει να δικαιολογήσει και να αποδώσει την όποια επιφυλακτικότητα της κλειστής μας κοινωνίας.»

ΑΦΗΣΤΕ ΕΝΑ ΣΧΟΛΙΟ

Η andriakipress.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο το οποίο είναι σχετικό με το θέμα. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετεί τις απόψεις αυτές. Διατηρεί το δικαίωμα να μην δημοσιεύει συκοφαντικά, υβριστικά, ρατσιστικά ή άλλα σχόλια που προτρέπουν σε άσκηση βίας. Επίσης, σχόλια σε greeklish και κεφαλαία δεν θα δημοσιεύονται, ενώ η andriakipress.gr, όταν και όπου κρίνει, θα συμμετέχει στον διάλογο.

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.