4 είδη πτηνών απειλούνται με εξαφάνιση! Ένα πρόγραμμα διάρκειας 48 μηνών έχει ξεκινήσει για την προστασία τεσσάρων απειλούμενων ειδών υπό εξαφάνιση. Αυτό δεν είναι άλλο από το Life Andros. Ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα που έχει ως βασικό στόχο του ένα σωστά δομημένο, οικονομικά αποδεκτό, φιλικό προς τη φύση και τους κατοίκους του νησιού σύστημα διαχείρισης της Ζώνης Ειδικής Προστασίας. Η περιοχή Natura καταλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα της συνολικής έκτασης του νησιού. Το πρόγραμμα Life χρηματοδοτείται από κοινοτικούς πόρους και ένα μικρό μέρος του από το πράσινο ταμείο, ενώ το συντονισμό του έχει αναλάβει ο δήμος Άνδρου.
Τα απειλούμενα είδη τα οποία χρήζουν άμεσης προστασίας είναι ο Μαυροπετρίτης, ο Σπιζαετός, ο Αιγαιόγλαρος και ο Θαλασσοκόρακας. Το οικοσύστημα που φιλοξενεί τα τέσσερα αυτά είδη έχει διαταραχτεί από την ανθρώπινη κυρίως παρέμβαση. Το πρόγραμμα αυτό έρχεται να προσπαθήσει να διορθώσει τα ανθρώπινα λάθη του παρελθόντος, εφαρμόζοντας μέτρα που φιλοδοξούν να δώσουν την ευκαιρία στα είδη αυτά ν’ ανακάμψουν τον αριθμό του πληθυσμού τους.
Είναι άγνωστο γιατί, αλλά τα συγκεκριμένα αυτά είδη ταξιδεύουν δεκάδες χιλιάδες χιλιόμετρα για να αναπαραχθούν στις βραχονησίδες ή στις ακτές της Άνδρου. Για παράδειγμα ο Μαυροπετρίτης ξεκινά το ταξίδι του από τη Μαδαγασκάρη διανύοντας περίπου 10.000 χλμ. και φτιάχνει τη φωλιά του στη βραχονησίδα της Θεοτόκου στην Άνδρο. Σύμφωνα με έρευνες που έγιναν, η Άνδρος φιλοξενεί σχεδόν το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού των πουλιών αυτών. Πολλές φωλιές δυστυχώς καταστρέφονται από τους αρουραίους, οι οποίοι ψάχνουν για αυγά. Σύμφωνα με τα λεγόμενα όσων γνωρίζουν, οι αρουραίοι έκαναν την εμφάνισή τους στις βραχονησίδες της Άνδρου από μικρά σκάφη που είχαν δέσει εκεί και τους αποβίβασαν χωρίς να το γνωρίζουν. Ο πληθυσμός των πτηνών απειλείται και από την αλιεία που στερεί από αυτούς τις ποσότητες τροφής που χρειάζονται για να επιβιώσουν, καθώς και από τα αγκυροβόλια των σκαφών που αρχίζουν να καταστρέφουν τα λιβάδια της Ποσειδωνίας. Το πρόγραμμα Life θέτει κανόνες και αναλαμβάνει δράση για όλα αυτά, καλλιεργώντας παράλληλα και αγρούς με παραδοσιακά προϊόντα προκειμένου να προσελκύονται έντομα που αποτελούν κομμάτι της τροφικής αλυσίδας των πτηνών αυτών.
Επίσης μέσω του προγράμματος Life δημιουργούνται φωλιές στα σημεία αναπαραγωγής των παραπάνω πτηνών, καθώς επίσης φυτεύονται συστάδες αυτοφυών θάμνων για την ενίσχυση της όψης του φυσικού περιβάλλοντος.
Μέσα από μια τέτοιου είδους ενέργεια όπως το Life, προωθείται μια ακόμη μορφή τουρισμού που δεν είναι άλλη από τον εναλλακτικό τουρισμό. Κάποιοι ίσως ενδιαφερθούν να θαυμάσουν τα απειλούμενα αυτά είδη, και κάποιοι άλλοι ίσως θελήσουν να βοηθήσουν στην προστασία τους, ακόμα και μέσα από τον εθελοντισμό. Όλη αυτή η ενέργεια δείχνει σαφή στροφή προς το περιβάλλον, καθώς σύμφωνα με δημοσιεύματα η Άνδρος φιλοδοξεί να δημιουργήσει το πρώτο περιφερειακό φυσικό πάρκο στην Ελλάδα. Ως αρχή αυτής της δημιουργίας είναι η σήμανση και δημιουργία μονοπατιών πεζοπορίας για την παρακολούθηση αυτών των πτηνών οδηγώντας κατά συνέπεια στη μορφή του εναλλακτικού τουρισμού που προαναφέραμε.
Βέβαια βασικό συστατικό μιας επιτυχημένης προσπάθειας είναι η ευαισθησία όλων. Τόσο των διάφορων φορέων που ίσως μπορούν να βοηθήσουν, όσο όμως και των πολιτών. Αν ο κάθε ένας από εμάς μάθει να σέβεται το φυσικό περιβάλλον, όλοι μαζί θα δούμε σημαντικά αποτελέσματα από μια τέτοια στάση ζωής.
Θεωρώ ότι είναι σημαντικό να βοηθάς κάποιον, αλλά επίσης σημαντικό είναι να μπορείς να βοηθάς και εκείνον που δεν μπορεί να ζητήσει τη βοήθειά σου. Το ενδιαφέρον για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος είναι ευθύνη όλων μας, γιατί ας μην ξεχνάμε πως η φύση είναι το σπίτι που μας φιλοξενεί.
Φραντζέσκα Φλωράτου
