(Η ιστορία που ακολουθεί είναι πέρα για πέρα αληθινή… Κάθε ομοιότητα με πρόσωπα, καταστάσεις κλπ της Άνδρου είναι (;) συμπτωματική…)
Στα τέλη Νοεμβρίου ξεκίνησε και επίσημα τη λειτουργία του ο ΧΥΤΑ Νάξου. Κατασκευάστηκε στη θέση «Κορφή Ξύδη», η οποία επιλέχτηκε από το Νομαρχιακό Συμβούλιο ως η καταλληλότερη την 1η Ιουλίου 2004… Ναι, πριν 12 και κάτι χρόνια! Και γιατί επιλέχτηκε από το Νομαρχιακό και όχι από το Δημοτικό Συμβούλιο; Η απάντησε προφανής: Επειδή οι Ναξιώτες δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν στην κατάλληλη τοποθεσία! Ήταν η εποχή που νομάρχης Κυκλάδων ήταν ο κ. Δημήτρης Μπάιλας, ο οποίος είχε προτείνει κάτι ανάλογο και στους τρεις Δημάρχους της Άνδρου: Να επιλέξει το Νομαρχιακό Συμβούλιο τον μελετητή και τη θέση. Στη Νάξο οι Δήμαρχοι το δέχτηκαν, στην Άνδρο όχι…
Τι μεσολάβησε στα 12 χρόνια, από την ημερομηνία της επιλογής μέχρι την ολοκλήρωση της κατασκευής, εύκολα μπορεί να υποθέσει κανείς: Αντιδράσεις (που κάποιες φορές έγιναν βίαιες…), αποκλεισμοί, κινητοποιήσεις, προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας, προσφυγές σε διοικητικά και άλλα δικαστήρια κατά των αναγκαστικών απαλλοτριώσεων που αποφασίστηκαν. Μια ντουζίνα χρόνια έντασης και αντεγκλήσεων. Για να φτάσει η Νάξος στον Νοέμβριο του 2016 και να υποδεχτεί ένα έργο που αναβαθμίζει όλο το νησί και δίνει ακόμη μεγαλύτερες προοπτικές στην ανάπτυξή του. Ένα έργο που όλοι αναγνωρίζουν τη χρησιμότητά του. Ακόμη κι εκείνοι που το πολέμησαν σκληρά.]
Οι σπουδαιότερες προσφυγές ήταν οι εξής:
-Στο Συμβούλιο της Επικρατείας προσέφυγαν οι Σύλλογοι Γαλήνης και Εγγαρών καθώς και η Περιβαλλοντική Κίνηση Νάξου, ζητώντας να ακυρωθεί η μελέτη Περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου ΧΥΤΑ Νάξου στην Κορφή Ξύδη. Οι σύλλογοι υποστήριξαν πως η περιοχή δεν ήταν η κατάλληλη για περιβαλλοντικούς, ιστορικούς και άλλους λόγους τους οποίους ανέφεραν στην προσφυγή τους. Το ΣτΕ απέρριψε την προσφυγή, δικαιώνοντας το δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων.
-Στο Διοικητικό Εφετείο Επίσης και στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου κατατέθηκαν προσφυγές με αίτημα να κηρυχτεί παράνομη η 18η/2011 συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, η οποία πραγματοποιήθηκε κεκλεισμένων των θυρών στις 29 Ιουνίου 2011, και αφορούσε την λήψη απόφασης για την κήρυξη αναγκαστικής απαλλοτρίωσης ακινήτων για την υλοποίηση του έργου Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) νήσου Νάξου. Προσφυγές έγιναν και για τις απαλλοτριώσεις, αλλά και για τις τιμές των οικοπέδων.
Όταν ολοκληρώθηκαν οι δικαστικές μάχες, η κατασκευή του έργου μπήκε στην τελική ευθεία. Η δημοπράτηση έγινε τη Δευτέρα, 3 Φεβρουαρίου 2014, στη Θεσσαλονίκη. Οι ενδιαφερόμενες εταιρείες αρχικά ήταν 8, οι έγκυρες προσφορές ήταν 3 και τελικά επιλέχτηκε ο ανάδοχος, που ολοκλήρωσε το έργο με μια πολύ μικρή καθυστέρηση 3-4 μηνών. Το έργο υπολογίζεται ότι θα παραδοθεί τον Απρίλιο του 2017, καθώς απομένει να κατασκευαστούν διάφορα υποέργα που προβλέπονται στη μελέτη. Και το ερώτημα, βεβαίως, παραμένει: Η Νάξος, ένα νησί παρόμοιου μεγέθους με την Άνδρο, καθάρισε (κυριολεκτικά!) με τη διαχείριση των απορριμμάτων του. Εμείς, τι κάνουμε;
Η «ταυτότητα» του ΧΥΤΑ Νάξου
-Κατασκευάστηκε σε οικόπεδο έκτασης περίπου 170 στρεμμάτων, που βρίσκεται στην περιοχή «Κορφή Ξύδη» στη βορειοδυτική πλευρά της Νάξου.
-Καταλαμβάνει 44 στρέμματα και έχει μέση ετήσια δυναμικότητα 15.450 τόνους αστικών στερεών αποβλήτων
-Εκτιμάται ότι θα καλύψει τις ανάγκες του νησιού για 20 χρόνια.
-Συνοδευτικά έργα: Έγιναν έργα οδοποιίας για την ευκολότερη πρόσβαση, έργα περίφραξης και πρασίνου, καθώς και προμήθεια ενός αυτοκινούμενου μηχανήματος διάστρωσης και συμπύκνωσης απορριμμάτων.
-Το έργο χρηματοδοτήθηκε εξ΄ ολοκλήρου από το ΕΣΠΑ, στο οποίο εντάχθηκε στις 9 Φεβρουαρίου του 2012 με προϋπολογισμό 9,1 εκ. €.