Σε όλους τους Ανδριώτες, ακόμη και σε μας που ζούμε μακριά από την Άνδρο, μια μορφή στέκει επιβλητική στη μνήμη μας. Είναι ο Αφανής Ναύτης της Άνδρου. Μια μορφή γιγάντια στη μέση της πλατείας της Ρίβας, που παρά τη δύναμη που αποπνέει το μέγεθος του, έχει μια πλαστικότητα η όλη μορφή του. Χωρίς γωνίες, μια ήπια μορφή, όπως αυτή του ανθρώπου που λατρεύει τη θάλασσα, αλλά πιο πολύ το ταξίδι. Γιατί το ταξίδι κρατά ζωντανά τα όνειρα των ανθρώπων. Γυρισμένος στο πέλαγος χαιρετά την πατρίδα του και με το σακίδιο στον ώμο κάνει ένα βήμα σαν να ξεκινά για το δικό του ταξίδι. Ο Αφανής Ναύτης είναι ένας ελάχιστος φόρος τιμής στη μνήμη των Ανδριωτών ναυτικών που χάθηκαν στις θάλασσες σε καιρούς πολέμου και ειρήνης.
Για κάποιους το ταξίδι τους δεν ήταν τυχερό και χάθηκαν στην αγκαλιά της κυράς που λέγεται θάλασσα. Όμως ο Αφανής Ναύτης μέσα από τη σιωπή, με μια κίνηση και μόνο του χεριού του μοιάζει να χαιρετά όσους τον βλέπουν, αλλά και όσους έχουν χαθεί. Συνάμα με αυτό το χαιρετισμό δείχνει πως ξεκινά και πάλι να ταξιδεύει.
Στη ζωή μας έχουμε ξεχάσει να ταξιδεύουμε. Το άγχος της καθημερινότητας έχει βάλει τους περισσότερους σε μια κυκλική διαδρομή σαν τους δείκτες του ρολογιού. Κάθε μέρα, έχουμε συγκεκριμένα πράγματα να κάνουμε, σε συγκεκριμένες ώρες. Και δυστυχώς είναι τόσα πολλά που μοιάζουν οι μέρες μικρές. Σαν να μη χωρά η κάθε μέρα τόση δραστηριότητα. Οι ανάγκες της ζωής, ο τρόπος που την ξοδεύουμε, καθώς και τα προβλήματα της σύγχρονης κοινωνίας, έχουν ως αποτέλεσμα να περπατάς και να βλέπεις ανθρώπους θλιμμένους. Όχι απλά σοβαρούς, αλλά θλιμμένους. Και πώς το καταλαβαίνεις; Απλά σκεφτείτε πόση λάμψη έχουν τα μάτια ενός ανθρώπου που νιώθει ευτυχία ή μπορεί να ζει μικρές στιγμές με χαρά. Λίγη ευτυχία είναι ικανή να φωτίσει την ψυχή κάποιου κι αυτό φαίνεται στο πρόσωπο του και κυρίως στα μάτια του. Όπως ακριβώς ο ήλιος το χειμώνα. Όσο κι αν τον κρύβουν τα σύννεφα ψάχνει για μικρά κενά και στέλνει το φως του. Και τότε, κάνει τη γη να λάμπει στο σκοτεινό σύμπαν, κι ας μην είναι καλοκαίρι. Προορισμός του ταξιδιού, δεν είναι μόνο τα υλικά αγαθά. Γι’ αυτά αγωνιζόμαστε καθημερινά. Αυτά από μόνα τους δεν φωτίζουν τη μέρα μας. Δεν μας κάνουν να ταξιδεύουμε. Προορισμός του ταξιδιού είναι η ευτυχία του καθενός. Είναι αυτό που θα κάνει την καρδιά του καθενός να φωτίσει σαν ήλιος.
Ο καθημερινός τρόπος ζωής, δεν είναι ούτε το ταξίδι, ούτε και ο προορισμός. Ταξίδι είναι όλα εκείνα που διαβαίνουμε για να φτάσουμε στον προορισμό μας. Σ’ αυτό που είναι στο τέρμα της διαδρομής και για μας ταυτίζεται με την ευτυχία. Και μέσα στο μικρό σάκο που παίρνουμε μαζί για το ταξίδι, όπως αυτός του Αφανούς Ναύτη, έχουμε όνειρα. Για να μπορούμε να ταξιδεύουμε. Γιατί αυτά θα θρέψουν την ψυχή μας, δίνοντας δύναμη ώστε να μπορέσει να φτάσει καθένας μας σ’ αυτό που έχει θέσει ο ίδιος ως προορισμό του. Το παράδοξο όμως είναι, πως ταξίδι και όνειρα βρίσκονται σε μια σχέση αλληλεξάρτησης. Αφού μόνο όσοι ταξιδεύουν κρατούν τα όνειρά τους ζωντανά. Και μόνο όσοι μπορούν ακόμη να ονειρευτούν μπορούν να ταξιδέψουν. Αρκεί βέβαια να απολαμβάνουμε και τη διαδρομή. Δεν χρειάζεται να πατήσεις τέρμα τα γκάζια για ν’ αποκτήσεις αυτό που ονειρεύτηκες. Γιατί τότε θα φτάσεις δίχως το χαμόγελο στις αποσκευές σου. Θα περισσεύει όμως η λύπη όταν συνειδητοποιήσεις πόσους πλήγωσες, είτε από κακή συμπεριφορά, είτε από αδιαφορία. Και κάποιες φορές αξίζει να μοιραζόμαστε και κάτι από αυτό που έχουμε καταφέρει. Γιατί κοιτάζοντας πίσω δε θ’ αντικρίσουμε ένα ξερό μονοπάτι, αλλά κάτι όμορφο. Κι ίσως βρούμε και λίγους καλούς φίλους.
Τα ρούχα που φορά ο Αφανής Ναύτης δεν είναι φανταχτερά και για αποσκευές δεν παίρνει μαζί του βαλίτσα. Προσπαθώντας να φτάσουμε στον προορισμό μας λοιπόν, χρειαζόμαστε μόνο ταπεινότητα κι ένα χαμόγελο… Σαν να σηκώνουμε κι εμείς το χέρι για να χαιρετήσουμε και να φωνάξουμε πως ξεκινάμε να ταξιδεύουμε.
Φραντζέσκα Φλωράτου
