Η γραφική ΑΡΝΑΙΑ ανταμώνει την πανέμορφη ΑΡΝΗ !
Του Αυγουστή Μπάλκα
Με αφορμή την άφιξη στην Άνδρο εκδρομέων από την γραφική Αρναία της Χαλκιδικής το καλοκαίρι του 2009, με σκοπό να γνωρίσουν το νησί μας και ιδιαίτερα την δική μας Άρνη και τους κατοίκους της, θα θέλαμε, πέραν των αναφερθέντων σε προηγούμενο φύλλο της «Α», να προσθέσουμε για το θέμα τα παρακάτω ιστορικά στοιχεία και πληροφορίες.
Είναι γνωστό, ότι πρόγονοί μας από την αρχαία πόλη του νησιού μας, την Παλαιόπολη, κατά τον 7ο πΧ αιώνα, ταξίδεψαν στη Β. Ελλάδα, όπου, σύμφωνα με τους αρχαίους συγγραφείς, ίδρυσαν τις εξής πόλεις- αποικίες: τα Στάγειρα γενέτειρα του Αριστοτέλη, την Ακανθο, τη Σάνη και την Άργιλο. Στα έτη 1996-98 ο σύλλογος των Απανταχού Αποικιανών είχε την πρωτοβουλία και πραγματοποίησε οδοιπορικά αναζήτησης και γνωριμίας στις περιοχές αυτές, ενώ σε συνεργασία με τους εκεί πολιτιστικούς φορείς οργάνωσε ημερίδες και συνέδρια σε Ανδρο και Χαλκιδική με τη συμμετοχή καθηγητών, ιστορικών και αρχαιολόγων, εκπροσώπων της πολιτείας και της εκκλησίας, τοπικών φορέων και πλήθους συμπατριωτών μας.
Στην ημερίδα της Ιερισσού, τον Μάϊο του 1997, ο παριστάμενος Δημήτριος Κύρου από την Αρναία, φιλόλογος και εκδότης περιοδικού, σε παρέμβασή του εξέφρασε την άποψη ότι και η πόλη καταγωγής του πρέπει να έχει κάποια ιστορική σχέση με το νησί μας και συγκεκριμένα με το χωριό της Άρνης. Η άποψη αυτή περιελήφθη στα Πρακτικά των ημερίδων που εκδώσαμε (σελ.19, τ.29 Ανδριακών Χρονικών). Όμως δεν φάνηκε να επιβεβαιώνεται από πλευράς των παριστάμενων πανεπιστημιακών και αρχαιολόγων. Για την ιστορία θα προσθέσουμε εδώ ότι από πρόχειρη έρευνά μας με την ίδια ή παρεμφερή ονομασία εμφανίζονται στη Χώρα μας οι εξής οικισμοί ή περιοχές, που ενδεχόμενα έχουν την ίδια μυθολογική προέλευση: 1. Άρνη ή Αρνάς της Άνδρου, 2. Αρναία της Χαλκιδικής (Αρναί ή Άρνη η πλησίον αυτής αρχαία πόλη) 3. Άρνα ή Άρνη, χωριό της Λακωνίας, 4. Άρνη, αρχαία αιολική πόλη της Θεσσαλίας (11ος πΧ αι.), εκ της οποίας ο σημερινός δήμος στο Νομό Καρδίτσας, 5. Αρνάς, ορεινή περιοχή της Αργολίδας και τέλος 6. Άρνη, αρχαία πόλη της Βοιωτίας, από όπου ίσως το πρώτον ξεκίνησε η ονομασία. Κατά την μυθολογία Άρνη ήταν η κόρη του βασιλιά Αίολου και μητέρα του Βοιωτού.
Στα χρόνια που διέρρευσαν μέχρι σήμερα διατηρήσαμε τακτική επικοινωνία με τους συμπατριώτες μας της Χαλκιδικής, εκπροσώπους πολιτιστικών και άλλων φορέων, παράλληλα και με τον κ. Κύρου, την γενέτειρα του οποίου είχαμε επίσης επισκεφθεί κατά τη διάρκεια των οδοιπορικών μας. Προσπάθειά μας ήταν η ισχυροποίηση του ευρύτερου ιστορικού μας δεσμού. Μάλιστα στο ίδιο πνεύμα, μετά την παρέλευση 10-ετίας και συγκεκριμένα τον Αύγουστο του 2008, οργανώσαμε νέα συνάντηση με τους συμπατριώτες Χαλκιδικιώτες στην Άνδρο, με πολιτιστικές εκδηλώσεις και ημερίδα με τα νεώτερα ιστορικά και άλλα στοιχεία. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης αυτής πραγματοποιήσαμε και εκδηλώσεις αδελφοποίησης της Μητρόπολης Άνδρου με τη Χαλκιδική, επιστέγασμα της πολυετούς αναζήτησης και προσπάθειας ανάδειξης και ενίσχυσης του ιστορικού μας δεσμού. Το πρακτικό της αδελφοποίησης του νησιού μας με την ευρύτερη περιοχή της Χαλκιδικής υπογράφηκε από τους δύο πρωτεργάτες φορείς: Τον Σύλλογο των Απανταχού Αποικιανών της Άνδρου και την Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Χαλκιδικής με σκοπό την περαιτέρω έρευνα και διεύρυνση του ιστορικού μας δεσμού, την προώθηση πολιτιστικών ανταλλαγών και την συμμετοχή σε κοινά προγράμματα ακόμα και αναπτυξιακού χαραχτήρα. Η υπογραφή έγινε πανηγυρικά με θερμά χειροκροτήματα στο κατάμεστο Δημοτικό Θέατρο της Ανδρου, παρουσία εκπροσώπων του Νομάρχη Χαλκιδικής, των Επάρχου- Δημάρχων της Άνδρου, εκπροσώπων πολιτιστικών φορέων και δημοσιογράφων, ενώ το γεγονός προβλήθηκε ευρέως από τον τύπο των δύο περιοχών και τα λοιπά μέσα ενημέρωσης της Χαλκιδικής, ραδιόφωνο και τηλεόραση.
Μετά την αδελφοποίηση ήλθαν οι πρώτοι καρποί της κοινής πια προσπάθειας ενίσχυσης του δεσμού. Εκτός από την καταπληκτική εκδήλωση παραδοσιακής μουσικής στο νησί μας, προσφορά του διεθνούς φήμης συγκροτήματος της Χαλκιδικής «Ιχνηλάτες της παράδοσης» το καλοκαίρι του 2008, πολυπληθής ομάδα συμπατριωτών μας με τις οδηγίες του Συλλόγου πραγματοποίησε το Νοέμβριο του ιδίου έτους εκ νέου επίσκεψη στις αποικίες και στο αρχαιολογικό μουσείο Πολυγύρου, όπου εκτίθενται τα Ανδριακά αρχαιολογικά ευρήματα. Εκεί επιφυλάχθηκε στους Ανδριώτες λαμπρή υποδοχή από τον βουλευτή και πρόεδρο της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Βασίλη Πάππα, τον Νομάρχη, λοιπούς τοπικούς παράγοντες, τα μέσα ενημέρωσης κ.ά, ενώ κατά τη διάρκεια της υπέροχης δεξίωσης που ακολούθησε σε ιδιαίτερα ζεστή ατμόσφαιρα έγιναν συζητήσεις και σχέδια για την κοινή μας πορεία.
Μετέπειτα, τον Φεβρουάριο του 2009 περί τους 50 μαθητές και νέοι από το νησί μας έλαβαν μέρος, από κοινού με νέους από Χαλκιδική, σε ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό πρόγραμμα δημιουργίας ντοκυμαντέρ με θέματα τοπικού ενδιαφέροντος υπό την καθοδήγηση στελεχών του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Οι μικρές αυτές ταινίες προβλήθηκαν στον Πολύγυρο σε ειδική εκδήλωση τον Μάϊο του 2009, παρουσία τοπικών παραγόντων, του Επάρχου της Άνδρου και εκπροσώπων των μαθητών μας, ενώ προσεχώς πρόκειται να προβληθούν και στην Άνδρο. Ακόμα, στα πλαίσια της αδελφοποίησης στάλθηκαν συμβολικά από Χαλκιδική δενδρύλλια ελιάς, σε ένδειξη του ιστορικού μας δεσμού και της κοινής μας πορείας, μιας ιδιαίτερης αναγνώρισης των αποικιών προς την Μητρόπολη, που φυτεύθηκαν στην Παλαιόπολη, από όπου οι πρόγονοί μας αναχώρησαν πριν 27 αιώνες για να ιδρύσουν τις Ανδριακές πόλεις στη Βόρεια Ελλάδα.
Παράλληλα, από πλευράς της Αρναίας ο Δημήτριος Κύρου, μετά την γενομένη αδελφοποίηση των δύο περιοχών, πραγματοποίησε μια πρώτη αναγνωριστική επίσκεψη στην Άνδρο το 2009, όπου και μας γνωστοποίησε την πρόθεσή του να επανέλθει για περαιτέρω γνωριμία με την Άρνη, στα πλαίσια του γενικότερου δεσμού και της δικής του εκδοχής. Έτσι, σε συνεννόηση με τον πρόεδρο του Συλλόγου «Ευαγγελίστρια» Γιάννη Χαλά, η επόμενη επίσημη επίσκεψη έγινε τον Αύγουστο του 2009, από κοινού με τον Πρωτοσύγκελο της Μητροπόλεως Ιερισσού- Αγ. Όρους κ. Χρυσόστομο και άλλους Αρναιώτες, οι οποίοι μάλιστα παρευρέθηκαν στο πανηγύρι του Σωτήρος στην Άρνη, προς μεγάλη έκπληξη των Αρνιωτών. Επισκέφθηκαν επίσης και τον πρόεδρο του Συλλόγου Απανταχού Αποικιανών για ενημέρωση και ανταλλαγή περαιτέρω απόψεων. Εκεί ενημερώθηκαν για την πρόθεση που ήδη μελετάται σε συνεργασία με παράγοντες της Χαλκιδικής και ιστορικούς –αρχαιολόγους για την οργάνωση νέων εκδηλώσεων στο εγγύς μέλλον και ημερίδας στην Άνδρο, όπου θα κατατεθούν όσα επιπλέον ιστορικά στοιχεία προστέθηκαν για τη σχέση Άνδρου-Χαλκιδικής και την κοινή μας πορεία. Μάλιστα, στην ημερίδα αυτή μελετάται να σκιαγραφηθούν και τα πρώτα βασικά στοιχεία για τον μεγάλο φιλόσοφο Αριστοτέλη, ο οποίος γεννήθηκε στα Στάγειρα, πόλη αμιγώς Ανδριακή και ο οποίος γι’ αυτό θεωρείται καταγόμενος εξ Άνδρου, όπως τονίζει και ο ιστορικός μας Δημήτριος Πασχάλης. Είναι επομένως υποχρέωσή μας να οργανώσουμε μια πρώτη εκδήλωση προς τιμή του, ώστε να τον αναδείξουμε και στον τόπο μας.
Στις εκδηλώσεις αυτές Άνδρου-Χαλκιδικής είναι ευνόητο ότι θα παρευρεθούν και εκπρόσωποι από Αρναία και Άρνη. Επιπλέον ο Πρωτοσύγκελος κ.Χρυσόστομος θα επιθυμούσε να παρουσιάσει στοιχεία που έχει συγκεντρώσει για τον εξ Άνδρου όσιο Αυξέντιο, ο οποίος κατέληξε στον Σταυρό Χαλκιδικής, όπου τιμάται πανηγυρικά η μνήμη του.
Τέλος, το Φθινόπωρο του 2009 ο Πανανδριακός Σύλλογος Ναυτικών πραγματοποίησε με μεγάλη επιτυχία εκδρομή στη Χαλκιδική, όπου με δική μας υπόδειξη επισκέφθηκαν μεταξύ και άλλων το αρχαιολογικό μουσείο Πολυγύρου και ξεναγήθηκαν στα αρχαιολογικά ευρήματα των Ανδριακών αποικιών.
Αναφορικά τώρα με την Αρναία και ανεξάρτητα από την αποδοχή ή μη στη φάση αυτή της εκδοχής του Δημήτρη Κύρου από πλευράς ιστορικών και αρχαιολόγων, η γενομένη προσέγγιση προς την Άνδρο και την δική μας Άρνη, ασφαλώς μας χαροποιεί, αφού εντάσσεται και ενισχύει το πνεύμα της υπογραφείσας αδελφοποίησης Άνδρου-Χαλκιδικής. Θα επαναλάβουμε γι’ αυτό εδώ την χαρακτηριστική φράση σημαντικότατου παράγοντα της πολιτικής ζωής της Χώρας μας στη συγχαρητήρια επιστολή του για τις πρωτοβουλίες μας περιόδου 1996-98, σύμφωνα με την οποία: «Αναδεικνύοντας την ιστορική σχέση μεταξύ διαφορετικών περιοχών της Χώρας μας, ισχυροποιούμε πολιτισμικά έναν ευρύτερο δεσμό και συμβάλλουμε θετικότατα σε επίπεδο εθνικής συνοχής με προφανή πολλαπλά οφέλη» !
Παράλληλα ο ομότιμος καθηγητής και ακαδημαϊκός, πρόεδρος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών Κ. Βαβούσκος προλογίζοντας την όλη προσπάθεια χαρακτήρισε ιστορικής σημασίας την πρωτοβουλία μας «για επανασύνδεση της περικαλούς νήσου Άνδρου με τις αρχαίες αποικίες της και την Χαλκιδική», ενώ κατέληξε ευχόμενος όπως « η αναζωογόνηση του ιστορικού δεσμού συντελέσει στην περαιτέρω σύσφιγξη των σχέσεων Βορείου και νησιωτικής Ελλάδας».
Ευχόμαστε λοιπόν και είναι αναμενόμενο να ακολουθήσουν και άλλες πολιτιστικές κινήσεις και προσεγγίσεις από εκατέρωθεν φορείς, στα πλαίσια των στόχων της υπογραφείσας αδελφοποίησης Άνδρου- Χαλκιδικής!
