Ο συγκεκριμένος τόμος είναι αποτέλεσμα της πρότασης που υποβάλαμε μέσω του Συλλόγου των Απανταχού Αποικιανών προς το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, με την παράκληση να εξεταστεί το ενδεχόμενο δραστηριοποίησής του στην Άνδρο στον χώρο της Ναυτιλίας.
Ήταν γνωστό, ότι παρά τη μεγάλη προσφορά του νησιού μας στη ναυτιλία και τη μεγάλη επιθυμία των κατοίκων της, όπως εκφράστηκε με πανανδριακά συνέδρια, η Άνδρος έμεινε τελικά εκτός ναυτικής εκπαίδευσης, παρά τα διατάγματα που εκδόθηκαν και παρά τις προσπάθειες που έγιναν και με τη συμμετοχή μας, μέσω της Ενώσεως Ανδρίων.
Υποβάλαμε λοιπόν, κατόπιν των ανωτέρω το εν λόγω αίτημα, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός, ότι το πανεπιστήμιο δραστηριοποιείται ήδη και σε άλλα νησιά του Αιγαίου. Μάλιστα για το θέμα συνηγόρησε ενθέρμως με σχετική επιστολή της και η Καΐρειος Βιβλιοθήκη, πνευματικό ίδρυμα του νησιού μας.
Τελικά, με βάση όσα προηγήθηκαν και με τη στήριξη του πρυτάνεως οργανώθηκε στις 26 Αυγούστου του 2000 η υπόψη Συνάντηση στην Άνδρο, με στόχο να ακουστούν, όλες οι απόψεις.
Ο πρόεδρος του Συλλόγου και της Οργανωτικής Επιτροπής Αυγουστής Μπάλκας προέβη σε αναλυτική ιστορική περιγραφή της μεγάλης συμβολής της Άνδρου στην ανάπτυξη της Ελληνικής Ναυτιλίας και στο μακροχρόνιο αίτημα του νησιού για σχολή ναυτικής εκπαίδευσης. Ακολούθησε ιδιαίτερη έμφαση στο Διάταγμα ίδρυσης σχολής, που εκδώσαμε με ενέργειές μας το 1982 από την Ένωση Ανδρίων, που όμως τελικά και πάλι δεν υλοποιήθηκε. Στη συνέχεια ο καθηγητής Νικόλαος Λίτινας, πρόεδρος του Τμήματος Ναυτιλίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου περιέγραψε όλα τα προγράμματα και τις εν γένει δραστηριότητες του Τμήματος, συγχαίροντας για τις προσπάθειές μας, και προσθέτοντας ότι ο ίδιος εξ αρχής υποστήριξε την πραγματοποίηση της Συνάντησης στην Άνδρο, με απώτερο σκοπό την ανάπτυξη ενός ναυτιλιακού προβληματισμού και διαλόγου μεταξύ της ακαδημαϊκής κοινότητας και των τοπικών ναυτιλιακών και επιχειρηματικών παραγόντων. Επεσήμανε επίσης την ανάγκη της συνέχισης παρόμοιων δραστηριοτήτων, ώστε να εξαχθούν και στην πράξη τα όποια συμπεράσματα, ως προς τις δυνατότητες στην Άνδρο. Στην όλη οργάνωση συμμετείχε σε μεγάλο βαθμό ο καθηγητής Ιωάννης Θεοτοκάς, ενώ έλαβαν μέρος και άλλοι καθηγητές πανεπιστημίων, με πολύ ενδιαφέρουσες εισηγήσεις, όπως η Τζ. Χαρλαύτη, Ευάγγ. Μαγείρου και Μαρ. Λεκάκου. Μεταξύ των εισηγητών ήταν επίσης ο Δημήτριος Πολέμης της Καϊρείου Βιβλιοθήκης και ο εφοπλιστής Ιωάννης Καρασταμάτης, ευεργέτης του Συλλόγου και του τόπου ευρύτερα, υπέρμαχοι αμφότεροι της όλης προσπάθειας. Ακόμα εισηγητές υπήρξαν ο τ. Γυμνασιάρχης Άνδρου Ματθ. Μηνδρινός, ο πλοίαρχος ΕΝ και ιστορικός Αναστ. Τζαμτζής και ο αντιναύαρχος ΛΣ Χρ. Ντούνης.
Τα θέματα που αναλύθηκαν στις εισηγήσεις και περιλαμβάνονται στον τόμο είναι τα εξής: «Αρχείο Ανδριωτών καπεταναίων», «Το Τμήμα ναυτικής κατεύθυνσης του Γυμνασίου Άνδρου», «Ένα Ανδριώτικο καράβι του 1842», «Η Ελληνόκτητη ναυτιλία- Σύγχρονες τάσεις και προοπτικές», «Τεχνικο-οικονομική ανάλυση και ναυτιλία», «Η Ελληνική ακτοπλοΐα στο κατώφλι του 20ου αιώνα», «Η συμβολή των ναυτικών στην ανάπτυξη της ναυτιλίας», «Ο Βόλος και η ναυτιλία του Πηλίου στην Τουρκοκρατία», «Το λιμενικό Σώμα στην προοπτική της νέας χιλιετίας».
Την προσπάθεια στήριξαν με μηνύματά τους οι υπουργοί Εμπορικής Ναυτιλίας και Αιγαίου, ενώ στη Συνάντηση χαιρετισμούς απεύθυναν ο Δήμαρχος Δημήτριος Γιαννίσης, που είχε θέσει την εκδήλωση υπό την αιγίδα του Δήμου και ο εφοπλιστής Σπύρος Μ.Πολέμης, εκπρόσωπος της ναυτιλιακής κοινότητας Άνδρου. Ο πρόεδρος της Ενώσεως Ελλήνων Εφοπλιστών Γιάννης Λύρας περιγράφοντας πολύ χαρακτηριστικά το ναυτικό μεγαλείο της Άνδρου, κατέληξε συνηγορώντας υπέρ της πρωτοβουλίας του Συλλόγου, με την ευχή να καταστεί η ναυτικότατη Άνδρος ένα Κέντρο εκπαίδευσης, ναυτιλιακού προβληματισμού και επιστημονικής σκέψης. Τέλος στον τόμο των πρακτικών της Συνάντησης, που είχε τη στήριξη του υπουργείου Αιγαίου, περιλαμβάνονται και όλοι οι σημαντικοί παράγοντες που πλαισίωσαν και παραβρέθηκαν στην εκδήλωση και στην προσπάθεια του Συλλόγου, με επικέντρωση στο μακροχρόνιο αίτημα για Σχολή στην Άνδρο.
Με την ολοκλήρωση των εισηγήσεων ακολούθησαν συζητήσεις μεταξύ των συνέδρων, που εκφράστηκαν ομόφωνα στην ανάγκη να αποκτήσει και η Άνδρος μια ναυτική / ναυτιλιακή Σχολή. Μεταξύ των γενομένων προτάσεων αξιολογήθηκε πολύ θετικά η διάθεση προσφοράς χώρου από τον εφοπλιστή Επαμεινώντα Εμπειρίκο, που όμως τελικά δεν κρίθηκε ο χώρος επαρκής από παράγοντες του υπουργείου ΕΝ. Τέλος, ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής ευχαριστώντας, εξέφρασε την ευχή, όπως η Συνάντηση και η έκδοση των πρακτικών να αποτελέσουν την αρχή, ώστε η Άνδρος να αποκτήσει αυτά που δικαιούται.
Ο τόμος που εκδόθηκε στη μνήμη του καθηγητή Λεονάρδου Καραπιπέρη, ενεργού συμπαραστάτη για τη λειτουργία Σχολής στην Άνδρο και του Λεωνίδα Μπίστη, συγγραφέα της Ανδριακής ατμήρους ναυτιλίας, είναι διαστάσεων 17χ24 με 206 σελίδες συνολικά, και με καλαίσθητη εμφάνιση.
Η έκδοση διατίθεται από τον Σύλλογο.
