Του ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΜΠΑΣΑΝΤΗ, δημοσιογράφου ΕΣΗΕΑ, διδάκτορα Επικοινωνίας
H «μελέτη»
Η χωροθέτηση της νέας χωματερής (ΧΥΤΥ) της Άνδρου είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήσουμε σε «ειδικούς» που υπογράφουν χωρίς να ξέρουν την περιοχή και σε πολιτικούς που πιθανώς κοιτάνε πως θα ξεφύγουν σήμερα από ένα πρόβλημα αδιαφορώντας ενδεχομένως τι κακό θα προκύψει για το νησί τους αύριο.
Και για να γίνω πιο συγκεκριμένος: Μετά από προσωπική επίσκεψη στον Προφήτη Ηλία του Πιτροφού και μετά από ανάγνωση σχετικής τεχνικής έκθεσης του ΥΠΕΧΩΔΕ για την περιοχή ξαφνιάστηκα με αυτά που είδα να γράφονται στη σχετική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τη δημιουργία χώρου εναπόθεσης σκουπιδιών στο νησί. Έτσι πήρα τηλέφωνο την περιβαντολόγο που υπογράφει την μελέτη.
Έκανα πέντε ερωτήσεις σχετικές με την ύπαρξη πόσιμου νερού στον επιλεγμένο χώρο:
Γιατί η τεχνική έκθεση των μηχανικών του ΥΠΕΧΩΔΕ βρίσκει στον παρακείμενο χώρο της χωματερής τρεις πηγές και η μελέτη σας βρήκε μόνο μια;
Γιατί γράφετε στη μελέτη σας ότι η πηγή την οποία αναφέρετε απέχει από τον χώρο που επιλέξατε 1400 μέτρα ενώ οι μετρήσεις δείχνουν μόνο 330 μέτρα;
Πως και δεν είδατε τις δεξαμενές στις οποίες καταλήγει το νερό της πηγής από την οποία υδρεύεται ο Πιτροφός και η Παλαιόπολη;
Πως λέτε στη μελέτη σας ότι το νερό της περιοχής καταλήγει στον Χαλκολιμιώνα, ενώ όλοι ξέρουν ότι καταλήγει στο Παραπόρτι περνώντας από την Άβυσσο από την οποία υδρεύεται όλη η Χώρα;
Πως λέτε ότι ο Χαλκολιμιώνας απέχει από την περιοχή 2 χιλιόμετρα, ενώ απέχει πολύ περισσότερα;
Και οι απαντήσεις ήταν:
Δεν ξέρω τα υδρολογικά στοιχεία γιατί τα έγραψαν οι συνεργάτες μου… Θα τα δω και θα σας πάρω τηλέφωνο…
Στην διευκρινιστική μου ερώτηση:
Πήγατε στον χώρο ή η μελέτη σας έγινε από το γραφείο σας;
Η απάντηση ήταν:
Η μελέτη έγινε με στοιχεία που μας έδωσαν από εκεί!!!
Και στην ερώτηση μου:
Ποιοι σας έδωσαν τα στοιχεία;
Δεν υπήρξε απάντηση!
Τέλος, στην ερώτηση:
Αν οι κάτοικοι της περιοχής καταφύγουν στο ΤΕΕ και καταγγείλουν τη μελέτη για αναγραφή λάθος στοιχείων ξέρετε ποιες θα είναι οι επιπτώσεις για εσάς που υπογράφετε τη μελέτη και ποιες για τους ανώνυμους συνεργάτες σας;
Πάλι δεν υπήρξε απάντηση!!!
Η παραπάνω τηλεφωνική συζήτηση έγινε το μεσημέρι στις 20/3/09 με την περιβαντολόγο Μαργαρίτα Δημητροπούλου, που υπογράφει την επίμαχη μελέτη. Έκτοτε έχουν περάσει πολλές μέρες και απάντηση δεν είχα…
Επισημαίνουμε πως το Δημοτικό Συμβούλιο της Άνδρου ομόφωνα (8-0 ψήφοι) απέρριψε την παραπάνω «μελέτη» γιατί οι κάτοικοι, που ξέρουν την περιοχή καλύτερα από οποιονδήποτε τρίτο γνωρίζουν πως από το συγκεκριμένο τόπο υδρεύεται σήμερα τόσο ο Πιτροφός όσο και η Παλαιόπολη. Ακόμα οι κάτοικοι και μεζούρες έχουν και μετράνε τις αποστάσεις και ξέρουν καλά πως τα υπερχειλίζοντα νερά δεν πάνε στον Χαλκολιμιώνα (όπως γράφει η μελέτη), αλλά δυτικά πάνε στον Κόλυμπο και στην Παλαιοπόλη και ανατολικά πάνε στα Λειβάδια και στη Χώρα!!!
Καθένας που επισκέπτεται ένα τοπίο γεμάτο υδρόφιλα βούρλα, πηγές και τρεχούμενα επιφανειακά νερά, δίπλα σε μια καταπράσινη ρεματιά και πάνω ένα καταπράσινο χωριό, δεν θα μπορούσε να πιστέψει πως αυτός ακριβώς o χώρος επιλέχθηκε για …εναπόθεση απορριμμάτων! Είναι προφανές πως η Ευρώπη δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει μια τέτοια επικίνδυνη κατασκευή. Ο κίνδυνος για τον Πιτροφό και την Παλαιόπολη είναι άμεσος, αλλά ο κίνδυνος ακολουθώντας τη ροή του νερών θα φτάσει στα Λειβάδια και στη Χώρα. Και τότε ποιος θα πάρει την ευθύνη μόλυνσης στο πόσιμο νερό σχεδόν της μισής Άνδρου;
Οι δήμαρχοι κ. Γλυνός και κ. Θωμάς πως πήραν τέτοια πολιτική ευθύνη ελαφρά τη καρδία στον Σύνδεσμο Δήμων Άνδρου χωρίς προηγουμένως να δουν τη περιοχή; Άνδρος δεν είναι μόνο το Κόρθι και η Υδρούσα. Μέχρι πότε ο αναχρονιστικός τοπικισμός θα θεωρείται «πολιτική» υπονομεύοντας το μέλλον όλης της Άνδρου;
Τεράστια πολιτική ευθύνη έχουν φυσικά ο κ. Βάμβουκας και η κ. Βάρελη που εκπροσωπούν το Δήμο Άνδρου στο Σύνδεσμο και οι οποίοι υπερψήφισαν μια μελέτη αν και γνώριζαν πως υπήρχε ήδη ομόφωνη αρνητική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου τους. Τι θα πουν όλοι όσοι υπερψήφισαν αυτή τη μελέτη αν αύριο τα Λειβάδια και η Χώρα δεν έχουν νερό; Δεν ήξεραν; Δεν ρώταγαν; Μέχρι πότε θα αδιαφορούν οι υπεύθυνοι για το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα του νησιού που είναι το νερό;
Το χρονικό
Την Πέμπτη το απόγευμα 26 Μαρτίου 2009 συνήλθε στην Παλαιόπολη συνέλευση κατοίκων για να εξετάσει την κατάσταση μετά την αποκάλυψη της προτεινόμενης θέσης για τα σκουπίδια της Άνδρου στον Προφήτη Ηλία. Οι κάτοικοι της Παλαιόπολης, παρά την παρουσία του δημάρχου κ. Θωμά, παραμέρισαν προγενέστερες θετικές γνωμοδοτήσεις του τοπικού και του δημοτικού συμβουλίου (που είχαν δεχτεί την επίμαχη χωροθέτηση). Οι κάτοικοι μετά από σχετική ενημέρωση από ορισμένους που είχαν γνώση της χωροθέτησης (εντύπωση προκάλεσε η εξαιρετικά εύστοχη τοποθέτηση του γνωστού δημοσιογράφου και κατοίκου της περιοχής Κώστα Ρεσβάνη) απέρριψαν ομόφωνα τις προηγούμενες αποφάσεις του τοπικού και του δημοτικού συμβουλίου Υδρούσας και υπέγραψαν όλοι εναντίον της προτεινόμενης θέσης.
Το Σάββατο το μεσημέρι 28 Μαρτίου 2009 ο δήμαρχος Υδρούσας επισκέφθηκε την προτεινόμενη θέση για να πειστεί πως υπάρχουν νερά!… Και πείσθηκε!… Και μετά πήγε στην Παλαιόπολη όπου μαζί με το τοπικό συμβούλιο αποφάσισαν πάλι να ανακαλέσουν την προηγούμενη θετική απόφαση τους απορρίπτοντας την προτεινόμενη από τη «μελέτη» θέση!
Την Κυριακή 29 Μαρτίου 2009 το πρωί ο έπαρχος Άνδρου με μέλη του επαρχιακού και νομαρχιακού συμβουλίου (παρουσία κατοίκων του Πιτροφού και της Παλαιόπολης, καθώς και ειδικών) επισκέφθηκαν την επίμαχη περιοχή. Ακόμα μια φορά διαπιστώθηκε από όλους το αυτονόητο: Πολλά τα νερά βρε παιδί μου….
Την Κυριακή 29 Μαρτίου 2009 στις 2.30΄ το μεσημέρι οι δήμαρχοι κ. Γλυνός και Θωμάς και ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Άνδρου κ. Θεολόγου ζήτησαν και συνάντησαν τον έπαρχο και τους επαρχιακούς και νομαρχιακούς συμβούλους για να δουν από κοινού τι θα κάνουν πλέον δεδομένης πλέον της αρνητικής θέσης Άνδρου και Υδρούσας. Η χωροθέτηση του ΧΥΤΥ είναι πάρα πολύ σοβαρό θέμα για να αποφασίζεται χωρίς πλήρη γνώση πάνω σε… λίμνες νερού!!!
Η συνάντηση του Μπατσιού ήταν εξαιρετικά αποκαλυπτική. Ο κ. Θεολόγου και ο κ. Γλυνός σε εξαιρετικά δύσκολη θέση παραδέχτηκαν μπροστά στον έπαρχο και στους νομαρχιακούς συμβούλους πως δεν ξέρουν για την χωροθέτηση και απλώς ψήφισαν ότι τους είπαν οι υπηρεσίες!!!
Ουσιαστικά παραδέχτηκαν πως δεν γνωρίζουν το νησί που διοικούν… Απλώς ψηφίζουν ότι τους πουν …οι υπηρεσίες! Τελικά την πολιτική ευθύνη απίστευτων επιλογών ποιος την έχει; Οι υπηρεσίες ή οι μελετητικές εταιρείες; Μάθαμε δηλαδή πως οι πολιτικοί ταγοί του νησιού απλώς προεδρεύουν. Κα-τα-πλη-κτι-κό! Στην Άνδρο υπάρχουν «ανεύθυνοι άρχοντες» που απλώς παρίστανται σε τόσο σοβαρά ζητήματα…
Κι όμως έχουν τεράστια πολιτική ευθύνη τόσο ο κ. Γλυνός όσο και ο κ. Θεολόγου. Ιδίως ο πρώτος. Κι αυτό γιατί στο Σύνδεσμο αποδέχτηκαν μια μελέτη που λέει ότι στη Μελίδα δεν υπάρχουν νερά (!), και πως όσα υπάρχουν πάνε στον Χαλκολιμιώνα! Ενώ στην πραγματικότητα και πολλά νερά υπάρχουν και πάνε στο Παραπόρτι ή στον Κόλυμπο και στην Παλαιόπολη! Ακόμα η ευθύνη τους γίνεται μεγαλύτερη γιατί προσυπέγραψαν μια μελέτη που λέει πως ο Χαλκολιμιώνας απέχει από τη Μελίδα 2 χιλιόμετρα! Αλήθεια που χάθηκαν τα άλλα χιλιόμετρα από τους μελετητές; Τους έπεσαν στο δρόμο; Τέλος, μοιάζει απίστευτο να μην ξέρουν πως από την προτεινόμενη θέση υδρεύεται σήμερα η Μελίδα, ο Πιτροφός, ο Κόλυμπος και η Παλαιόπολη! Κατά τα άλλα διοικούν την Άνδρο…
Από ότι φαίνεται τη «μελέτη» τη διάβασαν προσεκτικά μόνο οι κάτοικοι του Πιτροφού. Αντιθέτως, ο κ. Γλυνός, ο κ. Θωμάς και ο κ. Θεολόγου μοιάζει να παίζουν με τη νοημοσύνη των κατοίκων όταν λένε πως υπέγραψαν κάτι που δεν ήξεραν… Δεν ήξεραν… Δεν ρώταγαν; Αλλά γιατί να ρωτήσουν; Μήπως ρώτησαν ή ήλεγξαν όπως είχαν υποχρέωση μια «μελέτη» με απίστευτα στοιχεία; Ποια είναι η ευθύνη τους για το αδιέξοδο πλέον των σκουπιδιών; Ή, νομίζουν πως δεν έχουν καμία;
Θυμίζουμε πως ο κ. Θεολόγου παρουσία κατοίκων του νησιού έλεγε προ καιρού: «Να δούμε τώρα αν θα αρέσει στους Πιτροφιανούς η νέα θέση»… Άρα ήξερε… Και ακόμα ξέρουμε πως πολλοί ήταν αυτοί που εξεπλάγησαν όταν οι Πιτροφιανοί παρουσίασαν στο δημοτικό συμβούλιο Άνδρου την τεκμηριωμένη τεχνική έκθεση του ΥΠΕΧΩΔΕ που γνωμοδοτούσε αρνητικά για τη θέση! Κάποιοι τους είχαν υποτιμήσει τόσο πολύ…
Τέλος, ο κ. Γλυνός, δήμαρχος με ευρύτερες πολιτικές φιλοδοξίες, μοιάζει να μην ξέρει τίποτα για τις τελικές προθεσμίες που έχει δώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην Ελλάδα για τις ανεξέλεγκτες χωματερές όπως αυτή του Στρόφιλα. Μοιάζει απίστευτο ο κ. Γλυνός μετά από τόσες ημερίδες με ειδικούς στην περιοχή του να αγνοεί το βαρύ πρόστιμό των 34000 ευρώ τη μέρα αν η σημερινή χωματερή μείνει ανοικτή και μετά το καλοκαίρι. Και είναι πολύ παράξενο πως κάθεται και συζητά σοβαρά την απίστευτη πρόταση νομαρχιακού σύμβουλου της ΝΔ να κλειστεί ραντεβού με τον υπουργό Πολιτισμού για να τον πείσουν να περιορίσει τα όρια του αρχαιολογικού χώρου του Στρόφιλα. Πιστεύει στα αλήθεια πως η «αειφόρος ανάπτυξη», για την οποία έχουν μιλήσει σε ημερίδες στην περιοχή του, μπορεί να περιλαμβάνει και μια «αειφόρος χωματερή» που θα συνεχίζει πέρα από τις αποφάσεις του Συμβουλίου Επικρατείας και τα πρόστιμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Το πλέον εντυπωσιακό είναι πως οι σημερινοί πολιτικοί της Άνδρου συζήτησαν στα σοβαρά την περίπτωση ο Αντώνης Σαμαράς, ένας έμπειρος πολιτικός που ανέρχεται και πάλι στο πολιτικό προσκήνιο, να ρισκάρει να αλλάξει τα όρια του αρχαιολογικού χώρου υπερβαίνοντας με τον τρόπο αυτό τελεσίδικη απορριπτική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Και γιατί παρακαλώ να κάνει κάτι τέτοιο; Γιατί να βρουν μια κάποια «λύση» οι τρεις δήμαρχοι της Άνδρου οι οποίοι έχουν φτάσει σε πλήρες αδιέξοδο αποδεχόμενοι ή προτείνοντας λάθος περιοχές χωροθέτησης! Τέλος πάντων καλό είναι μέρες που έρχονται «συντηρητικοί» και «προοδευτικοί» να πιστεύουν στα θαύματα. Αλλά υπάρχουν και «θαύματα» που δεν γίνονται…
Συμπέρασμα:
Με αυτά και με τα άλλα η Άνδρος ακόμα μια φορά ξέμεινε και από χωματερή και από ΧΥΤΥ και από χωροθέτηση και από μελέτη. Έτσι, όταν κλείσει ο Στρόφιλας (μέσα στο χρόνο) το νησί θα βρεθεί (με πολιτική ευθύνη δημάρχων και δημαρχευόντων) στον αέρα. Και τα πρόστιμα θα αρχίσουν να πέφτουν βροχή. Οι σημερινοί υπεύθυνοι επί 6 ολόκληρα χρόνια με πράξεις ή παραλείψεις οδηγούν συνεχώς τα πράγματα σε λύσεις ανεφάρμοστες ή εξωφρενικές. Καιρός είναι η πολιτεία να πάρει το παιχνίδι στα χέρια της και να υπερβεί δημάρχους και τοπικούς άρχοντες δίνοντας λύση βάσει επιστημονικών κριτηρίων. Μελέτες υπάρχουν και από προηγούμενα χρόνια. Αλλά μπορεί να δοθεί λύση με τον τρόπο που βρέθηκε για το ΧΥΤΑ στη Νάξο. Οι πολιτικοί στην Άνδρο αποδείχθηκαν πολύ κατώτεροι των περιστάσεων. Ας πάρει πλέον την ευθύνη η Νομαρχία μαζί με την Περιφέρεια…
