Ο ακούραστος οργανωτής, ο ευαίσθητος, αισιόδοξος, έτοιμος πάντα για θυσίες αλλά και για μάχες που θεωρεί δίκαιες. Ασυμβίβαστος στο άδικο και στην ιδιοτέλεια, συνεπής, υπεύθυνος, συνεργάσιμος. Στην άλλη όχθη του Ατλαντικού ένας Ανδριώτης της Διασποράς, σεμνός και διακριτικός δρα ως Έλληνας πολίτης του κόσμου, δικαιώνοντας πανηγυρικά το ρηθέν «Όλοι είμαστε Έλληνες εν εξορία». Το Ελληνικό Κονγκρέσσο του Κεμπέκ στον μακρυνό Καναδά αναγνωρίζοντας το έργο, την πολύτιμη και πολύχρονη παροικιακή προσφορά του Αδριανού Μαρή τον τίμησε σε ειδική εκδήλωση.
Η «Α» φροντίδει του Γιώργου Μπαχτή αναδημοσιεύει μέρος της έκδοσης του Ελληνικού Κονγκρέσσου του Κεμπέκ αφιέρωμα στον Α. Μαρή
Το ζεύγος Νίκου και Μαριώκας Μαρή στη Χώρα, του όμορφου νησιού της Άνδρου, απέκτησε τρία παιδιά: το Μιχάλη, τη Λιλίκα και τον Αδριανό. Ο Αδριανός γεννήθηκε στις 30 Ιανουαρίου του 1925. Καπετάνιος στο εμπορικό ναυτικό ο πατέρας και πλοιοκτήτης, βρέθηκε με τον πόλεμο του 40 στην Αγγλία, μακριά από την οικογένεια μέχρι το 1946. Η μητέρα με τρία παιδιά πάλεψε σκληρά, όπως ήταν επόμενο, για να τα φέρει βόλτα στις μαύρες μέρες της γερμανικής κατοχής.
Ο Αδριανός τελείωσε το δημοτικό σχολείο στην Άνδρο το 1937 και το γυμνάσιο στην Αθήνα το 1944. Από το 1947-1949, φοίτησε στο κολλέγιο Pittman’s της Αγγλίας, στον κλάδο οργάνωσης επιχειρήσεων. Από το 1947-1952, εργάστηκε σε ναυτιλιακή εταιρεία στο Λονδίνο και τον Πειραιά. Μετανάστευσε στον Καναδά, φθάνοντας στο Μόντρεαλ, το Φεβρουάριο του 1952. Το Δεκέμβρη του 1952 γνωρίζεται με άλλους νεομετανάστες και από κοινού, ιδρύουν μια ελληνική βιβλιοθήκη επί της Mansfield, στο κέντρο του Μόντρεαλ.
Ο χώρος αυτός γίνεται συχνά το κέντρο έντονων συζητήσεων, αντιπαραθέσεων και διαμάχης μεταξύ των μεταπολεμικών νεομεταναστών και των προπολεμικών παλαιών μεταναστών, που επέμεναν να κρατούν μακριά τους νεότερους από τον κύριο κορμό της οργανωμένης παροικίας. Διακαής πόθος και επιθυμία όλων ωστόσο, ήταν η αναδιοργάνωση και βελτίωση του Ελληνικού σχολείου ΣΩΚΡΑΤΗΣ, που την εποχή εκείνη στεγαζόταν στο υπόγειο χώλ της Αγίας Τριάδας.
Το 1952-1953, φοίτησε στο πανεπιστήμιο του McGill στο τμήμα εμπορικής. Από το 1953 ασχολήθηκε με την βιομηχανία επίπλων και με επιχειρήσεις ακινήτων στο Μόντρεαλ.
Την πρώτη Ιουλίου του 1955, αρραβωνιάζεται με τη Μαίρη Καμπάνη και στις 29 Δεκεμβρίου παντρεύονται στην Αθήνα. Αποκτούν δύο παιδιά, το Νίκο το 1956, και το Γιώργο το 1958. Το 1962, γνωρίζεται με τον αρχιεπίσκοπο Αθηναγόρα στον οποίο και εκφράζει τις ανησυχίες του για την κατάσταση και το αβέβαιο μέλλον του τότε ελληνικού σχολείου στο Μόντρεαλ. Η παροικιακή του δράση και προσφορά αρχίζει ουσιαστικά το 1967, όταν γίνεται μέλος του Σώματος των Κυβερνητών της Ελληνικής Κοινότητας Μόντρεαλ. Το 1967, στην έκθεση ΕΧΡΟ-67 του Μόντρεαλ, εκπροσωπεί την Ελληνική Κοινότητα στο θρησκευτικό της περίπτερο. Το 1968 εκλέγεται αντιπρόεδρος του Συλλόγου Ανδριωτών του Μόντρεαλ. Από το 1970-1972 υπηρετεί ως πρόεδρος της Σχολικής Επιτροπής της Ελληνικής Κοινότητας Μόντρεαλ. Το 1970, αρχίζει η συνεργασία του Αδριανού, ως πρόεδρος τότε της Σχολικής Επιτροπής , με τον πρόεδρο της Κοινότητας κ. Σκόδρα. Τη χρονιά αυτή αγοράζεται το σχολικό κτήριο επί της Houde στην περιοχή Ville St. Laurent, έναντι του ποσού των $337,600. Την ίδια χρονιά, υπογράφεται και η συμφωνία μεταξύ Ελληνικής Κοινότητας Μόντρεαλ και Προτεσταντικού Σχολικού Συμβουλίου όπου πλέον τα σχολεία ΣΩΚΡΑΤΗΣ αποκτούν την ιδιότητα «AssociateStatus» με το φορέα αυτό. Το 1971 ιδρύονται τα απογευματινά ελληνικά σχολεία της Ελληνικής Κοινότητας Μόντρεαλ. Το 1972 μετά από σύσταση του Υπουργείου Μετανάστευσης του Κεμπέκ, το Υπουργείο Παιδείας της επαρχίας αναγνωρίζει τα σχολεία ΣΩΚΡΑΤΗΣ ότι πλέον, πληρούν τους όρους των σχολείων Δημοσίου Ενδιαφέροντος και δύνανται στο εξής να ενταχθούν στο Γαλλόφωνο Σχολικό Σύστημα της επαρχίας. Την ίδια χρονιά (του 1972) τα σχολεία ΣΩΚΡΑΤΗΣ αναγνωρίζονται ως γαλλόφωνα, με ποσοστό διδασκαλίας 62% στην Γαλλική γλώσσα, 28% στην Ελληνική και 10% στην Αγγλική. Το 1972-73, ο Αδριανός υπηρετεί ως γενικός Γραμματέας στο Σώμα των Κυβερνητών της Ελληνικής Κοινότητας Μόντρεαλ. Το 1974-75 εκλέγεται αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Κοινότητας. Το 1977-78, μετά την παραίτηση του τότε προέδρου Μπέη, υπηρετεί ως Πρόεδρος του Κοινοτικού οργανισμού. Το 1978 αναγνωρίζεται ως Άρχων Υπομνηματογράφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Το 1980, με δική του πλέον ομάδα, εκλέγεται στην διοίκηση του Κοινοτικού Οργανισμού, αναλαμβάνοντας την προεδρία. Το 1980 με απόφαση της Εθνοσυνέλευσης του Κεμπέκ, η επωνυμία της Κοινότητας μετατρέπεται από Ελληνοκαναδική Κοινότης της Νήσου Μοντρεάλης σε Ελληνική Κοινότης Μόντρεαλ. Το 1980 η επωνυμία των ημερήσιων σχολείων μετατρέπεται από Ecole Elementaire σε EcolePrimaire. Την ίδια χρονιά καταργείται το Σώμα των Κυβερνητών της Ελληνικής Κοινότητας. Το 1981-83, υπηρετεί ως μέλος του Καναδικού Συμβουλίου Πολυπολιτισμού. Το 1981 επί προεδρίας του Αδριανού, ιδρύεται το ελληνικό γυμνάσιο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ της Ελληνικής Κοινότητας Μόντρεαλ, ενώ την ίδια χρονιά αρχίζει να λειτουργεί και το Πολιτιστικό Ίδρυμα του οργανισμού. Το 1982 υπηρετεί ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας στον Καναδά. Η 1η Νοεμβρίου του 1982, αποτελεί σταθμό στην ιστορία της Ελληνικής Παροικίας του Μόντρεαλ. Επί προεδρίας Αδριανού Μαρή πραγματοποιείται το μεγάλο όνειρο. Αρχίζει να χτίζεται ο σύγχρονος και πανέμορφος χώρος του Κοινοτικού Κέντρου της Ελληνικής Κοινότητος Μόντρεαλ, παρ’ όλες τις αντιξοότητες και επίμονες επιθέσεις αρνητικών παροικιακών παραγόντων.
Τον Αύγουστο του 1982, αγοράζεται το σχολικό κτήριο στο Roxboro για την στέγαση του δημοτικού σχολείου ΣΩΚΡΑΤΗΣ III, έναντι του ποσού των 900,000 δολλαρίων, με 29 αίθουσες διδασκαλίας, βιβλιοθήκη, γυμναστήριο, γραφεία και βοηθητικούς χώρους. Το Σεπτέμβριο του 1982, ολοκληρώνεται η οικοδόμηση του Ελληνικού Κοινοτικού Κέντρου επί της Wilderton, καθώς και του σχολείου ΣΩΚΡΑΤΗΣ στον ίδιο χώρο, με 27 αίθουσες, καφετέρια, αίθουσες τελετών, βιβλιοθήκες, βοηθητικούς χώρους και χώρο στάθμευσης 106 αυτοκινήτων. Το 1982 αρχίζει η λειτουργία του σχολείου ΣΩΚΡΑΤΗΣ II της Wilderton, ταυτόχρονα με αυτό του Roxboro. Την ίδια χρονιά, το Σεπτέμβριο του 1982, ιδρύεται και η βιβλιοθήκη, στον 3ον όροφο του Κοινοτικού Κέντρου. Στα τέλη του 1982, τα κεντρικά γραφεία της Ελληνικής Κοινότητας μεταφέρονται πλέον στο Κέντρο της Wilderton. Το 1982 η Κοινότητα Μόντρεαλ πρωτοστατεί στην ίδρυση του Ελληνικού Εθνικού Κογκρέσσου με την αμέριστη συμπαράσταση του προέδρου Αδριανού και με πρωτεργάτες τους αείμνηστους Πέτρο Αμπελακιώτη και Κώστα Δεμπεγιώτη. Το 1983 ιδρύεται ο πρώτος παιδικός σταθμός της Ελληνικής Κοινότητας στο ιδιόκτητο σχολείο επί της Houde. Το 1982-83 η Ελληνική Κοινότητα επί προεδρίας Αδριανού, σε συνεργασία με τον στεγαστικό οργανισμό MHC, οικοδομεί την Στέγη Ηλικιωμένων επί της Wilderton, όπου μετά από μια τριανταπενταετία (το 2020) περνά πλέον στην ιδιοκτησία της Ελληνικής Κοινότητας. Το 1984-85 προεδρεύει της ερανικής προσπάθειας της Συμφωνικής Ορχήστρας του Μόντρεαλ. Το 1985, πραγματοποιείται ένα ακόμα όραμα του Αδριανού και των συνεργατών του. Επιτυγχάνεται η πολυπόθητη ένωση των δύο Κοινοτήτων, του Μόντρεαλ και της Νότιας Ακτής. Την ίδια χρονιά (1985), αρχίζει και η οικοδόμηση του κοινοτικού κέντρου της Νότιας Ακτής, της εκκλησίας του Άη-Γιάννη και του σχολείου ΣΩΚΡΑΤΗΣ IV. Το 1986, πραγματοποιούνται τα επίσημα εγκαίνια του Ελληνικού Κοινοτικού Κέντρου του Μόντρεαλ με την παρουσία της τότε υπουργού πολιτισμού της Ελλάδας, αείμνηστης Μελίνας Μερκούρη. Από αυτήν την περίοδο η Ελληνική Κοινότητα Μόντρεαλ, με την οργάνωση της τα απίστευτα έργα της, εγκαταστάσεις, τρίγλωσσα σχολεία, εκκλησίες, ιδρύματα και υπηρεσίες της, αρχίζει να γίνεται πλατιά γνωστή, ως πρότυπο οργάνωσης του Ελληνισμού της Διασποράς. Όλο και περισσότεροι διακεκριμένοι ηγέτες τόσο της Ελλάδας και Κύπρου, όσο και του Καναδά, του Κεμπέκ, του Μόντρεαλ και άλλων εστιών των αποδήμων, ανακαλύπτουν, μελετούν και θαυμάζουν το επίτευγμα αυτό της Ελληνικής Κοινότητας του Μόντρεαλ, στην πλειοψηφία του αποτέλεσμα οραματισμών, πίστης, πόθου και τόλμης παροικούντων, σαν τον Αδριανό Μαρή και τους συνεργάτες του, και της συμπαράστασης χιλιάδων άλλων συμπαροίκων. Ο εθελοντισμός και η ανιδιοτέλεια σε όλο τους το μεγαλείο. Το 1987, ιδρύεται το Ελληνικό Κογκρέσσο του Κεμπέκ, με πρωτοβουλία του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Κοινότητας επί προεδρίας Αδριανού Μαρή. Το 1988 λαμβάνει με διάκριση το δίπλωμα Κολλεγιακών Σπουδών από το Dawson. Το 1989 εκλέγεται στην διοίκηση του Ελληνικού Εθνικού Κογκρέσσου και στο Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού για τον εορτασμό των 350 χρόνων της πόλης του Μόντρεαλ. Επίσης, απονέμεται στον Αδριανό τιμητική διάκριση από το Συμβούλιο Πολιτιστικών Μειονοτήτων του Κεμπέκ. Τον ίδιο χρόνο, ο Αδριανός πρωτοστατεί στην ίδρυση του Διεθνούς Κέντρου Ελλήνων της Διασποράς, ενώ ανακηρύσσεται ως η Προσωπικότητα της Εβδομάδας από την γαλλόφωνη εφημερίδα του Μόντρεαλ, La Presse.
Το 1991 εκλέγεται μέλος του Εκτελεστικού του Ελληνικού Εμπορικού Επιμελητηρίου του Κεμπέκ. Το 1991 επί προεδρίας Αδριανού, η Ελληνική Κοινότητα αποκτά το σχολικό κτήριο του ΣΩΚΡΑΤΗΣ V επί της Emerson στο Λαβάλ. Το 1992 διακρίνεται με το μετάλλιο της 125ης επετείου της Καναδικής Συνομοσπονδίας και με έπαινο της Ύπατης Ηγεσίας της Οργάνωσης ΑΧΕΠΑ. Το 1992 ο Αδριανός αποσύρεται από τη διοίκηση του Κοινοτικού Οργανισμού, παραχωρώντας τα ηνία σε νέα κυρίως άτομα της παροικίας που, όπως έλπιζε, θα έφερναν νέα πνοή, ιδέες και πόρους στην Κοινότητα. Αλλά, όπως κατέγραψε η παροικιακή ιστορία, η προσπάθεια αυτή, για διάφορους απρόσμενους λόγους, απέτυχε.
Ο Αδριανός Μαρής παραμένει ωστόσο, στη συνείδηση ακόμα και του πλέον άσχετου με τα παροικιακά δρώμενα, ο μεγάλος οραματιστής, ο ακούραστος οργανωτής, ο ευαίσθητος, αισιόδοξος, έτοιμος πάντα για θυσίες αλλά και για μάχες που θεωρεί δίκαιες. Ασυμβίβαστος στο άδικο και στην ιδιοτέλεια, συνεπής, υπεύθυνος, συνεργάσιμος. Πέραν από τις λογής, κατά καιρούς, αμαυρωτικές επιθέσεις εναντίον του, ένα είναι γεγονός αναμφίβολο.
Ο Αδριανός περάτωσε και άφησε τεράστια έργα, έδωσε νέα πνοή, κύρος και θαυμάσια οργανωτική δομή στον Κοινοτικό Οργανισμό και στην παροικία γενικότερα. Και όλα αυτά, με χαμηλό αναλογικά χρέος, δίχως ίχνη ιδιοτέλειας. Χρέος που, μέσα σε λίγα χρόνια, διπλασιάστηκε από τις μετέπειτα διοικήσεις, χωρίς καν να επιτευχθούν αξιόλογα έργα.
Σήμερα ο Αδριανός παππούς, με τρία εγγόνια, συνεχίζει να ενισχύει και συμπαραστέκεται σε κάθε κοινωφελή παροικιακή προσπάθεια. Η αμέριστη συμβουλευτική και ηθική του προσφορά συνεχίζονται, σε καιρούς που είναι τόσο αναγκαία. Στις 21 Μαρτίου του 2010, γίνεται αυτόπτης μάρτης στην ολοκλήρωση, ενός από τα πλέον επίμονα μεγάλα όνειρα του, πολλών δεκαετιών, στην ένωση των δύο κοινοτήτων, Μόντρεαλ και Λαβάλ. Υπήρξε από τους πρωτεργάτες και σε αυτή την επίτευξη ο Αδριανός και οι συνεργάτες του.
Είναι χρέος και καθήκον όλων μας, να αναγνωρίζεται και να εκτιμάται η έντιμη προσφορά αγνών εργατών του παροικιακού οικοδομήματος.
Εξάλλου, μόνον με τέτοιες προσπάθειες και θυσίες διατηρείται και διασφαλίζεται η Ελληνικότητα μας, που τόσο μας απασχολεί και που κρατούμε μέσα μας σαν έναν πολύτιμο θησαυρό.
Αδριανέ, να είσαι πάντα καλά για να συνεχίζεις να μας φωτίζεις και να μας εμπνέεις. Σε ευχαριστούμε!
Από το Ελληνικό Κογκρέσσο του Κεμπέκ
